Βιβλιοκριτική: «Απόκουρον, τόπος της Αιτωλίας»

Γράφει ο Ηλίας Ντζάνης, γεωπόνος.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το με τον ανωτέρω τίτλο βιβλίο του Γιάννη Νεραντζή σε μια πολύ καλαίσθητη έκδοση.

Θεωρώ, πως αξίζει να γίνει ευρύτερα γνωστό στο τόπο μας, γιατί προσθέτει ένα ξεχωριστής αξίας πολύτιμο ιστορικό πόνημα στις τόσες  εκδόσεις,  που ενέπνευσαν οι εκδηλώσεις για τα 200χρονια από την επανάσταση του 1821.

Ο Γιάννης Νεραντζής δεν χρειάζεται συστάσεις: Καθηγητής Μ.Ε. για πολλά χρόνια, πτυχιούχος του ΕΚΠΑ, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κρήτης είναι γνωστός για το συγγραφικό του έργο, για τη δράση και προσφορά του στην εκπαίδευση, όπως και για την πολύχρονη προσφορά του στα πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα της περιοχής μας. Ακόμα, και αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό, είναι επίσης πολύ γνωστός για την αυστηρή του προσήλωση στην επιστημονική τεκμηρίωση των γραπτών του και τον απόλυτο σεβασμό του στην ακαδημαϊκή και συγγραφική δεοντολογία.

Στην σύντομη αυτή αναγγελία, και όχι παρουσίαση, της έκδοσης αυτής ο υποφαινόμενος δηλώνει από την αρχή πως ούτε τις γνώσεις έχει, ούτε πολύ περισσότερο την πρόθεση για παίξει το ρόλο του βιβλιοκριτικού, ή του ειδήμονα περί τα θέματα που διεξέρχεται ο συγγραφέας.

Απλά, ως ένας κοινός αναγνώστης θέλει να καταστήσει γνωστό στους συμπολίτες του  το πως βλέπει ένας μη ειδικός περί την ιστοριογραφία  ένα ενδιαφέρον κατά τη γνώμη του πόνημα, καρπό πολύχρονης δουλειάς του συγγραφέα, που καλύπτει ένα μεγάλο κενό στην ιστορική βιβλιογραφία της περιοχής μας.

Επίσης πιστεύω πως στο βιβλίο αυτό, παρά την κατά τίτλο τοπική και χρονική εστίασή του, το μάτι του συγγραφέα σκεδάζει την ακτινοβολία του  ευρύτερα στον συγγραφικό κόσμο και τους φιλίστορες αναγνώστες,  ικανοποιώντας  ακόμα και τον πιο απαιτητικό  αναγνώστη τόσο για την επιστημονική του μεθοδολογία και τεκμηρίωση, όσο και για τη θεματολογία, το ύφος της γραφής, τη ροή του λόγου και τον τρόπο παρουσίασης των θεματικών ενοτήτων.

Παρουσιάζοντας την τοπική ιστορία του Απόκουρου,  κατά την κρίσιμη για τα εθνικά μας δρώμενα περίοδο από το 1506 έως το 1926,  η γραφή του συγγραφέα είναι όχι απλά πρωτότυπη και γλαφυρή, αλλά διεγείρει περαιτέρω το ιστορικό ενδιαφέρον κάθε αναγνώστη και κάθε πολίτη αυτής της περιοχής, και όχι μόνο.

Έτσι η Γιάννης Νεραντζής δεν κομίζει μόνο ιστορική γνώση, αλλά εισάγει ρητά, και υπόρρητα πολλές φορές, τον τρόπο όχι μόνο της καταγραφής των ιστορικών γεγονότων αλλά και τον τρόπο προσέγγισης και μετάδοσης (διδασκαλίας) της ιστορίας και της προφορικής μας παράδοσης. Και αυτό είναι ακόμη μία πολύ ενδιαφέρουσα, πρωτοποριακή θα έλεγα, προσέγγιση της ιστορικής γραφής.

Επιπρόσθετα, θα σημειώσω με έμφαση (γιατί το θεωρώ σημαντικό και ζητούμενο ακόμα και σήμερα στην ιστοριογραφία), πως πουθενά στα κείμενα  του πονήματος αυτού δεν παρεισδύει λάθρα ο αξιωματικός λόγος ή η «προσωπική αλήθεια», όπως δυστυχώς συμβαίνει και σε βιβλία προβεβλημένων ιστορικών συγγραφέων, όταν αυτοί αδυνατούν  να καλύψουν την έλλειψη τεκμηρίων ή την ιδεολογική τους προκατάληψη. Το όλο πόνημα λοιπόν είναι ένα ιστορικό τεκμήριο, με όλη την επιστημονική σημασία του όρου.

Ως απλός αναγνώστης λοιπόν, αλλά και  ως πολίτης αυτής της περιοχής με ευαισθησία απέναντι στη ιστορία και τους αγώνες αυτού του τόπου, θέλω δημόσια να συγχαρώ τον Γιάννη Νεραντζή για την πρωτότυπη δουλειά του και να τον ευχαριστήσω γιατί μας έδωσε τη χαρά να γνωρίσουμε καλύτερα και εγκυρότερα την εν πολλοίς άγνωστη τοπική μας ιστορία.

Τέλος εύχομαι το εξαίρετο αυτό πόνημα να είναι καλοτάξιδο και κυρίως να βρει τη θέση που του αξίζει στο νου και στην καρδιά των συμπατριωτών μας.