Ειδική Γλωσσική Διαταραχή: Τα συμπτώματα και η σημασία της λογοθεραπείας
Γράφει ο Στυλιανός Τασούλης, λογοθεραπευτής*
Η Ειδική Γλωσσική Διαταραχή (S.L.I), είναι μία αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή και περιγράφει την κατάσταση μιας εμφανώς καθυστερημένης γλωσσικής ανάπτυξης σε περιπτώσεις που απουσιάζουν άλλες αιτίες όπως: αυτισμός, κώφωση, νοητική υστέρηση ή ό,τι άλλο θα μπορούσε να εξηγήσει την γλωσσική καθυστέρηση.
Τα παιδιά με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή, έχουν κανονική ευφυΐα, όραση, ακοή και συναισθηματική ανάπτυξη. Η Ειδική Γλωσσική Διαταραχή μερικές φορές, αποκαλείται και ως αναπτυξιακή δυσφασία.
Τα συμπτώματα φαίνεται να υπάρχουν στην πρώιμη παιδική ηλικία (αλλά δεν μπορούν να εκδηλωθούν πλήρως, μέχρις ότου εμφανιστεί η ομιλία, η γλώσσα, η επικοινωνία ή αν οι απαιτήσεις υπερβαίνουν τις περιορισμένες δυνατότητες). Η Γλωσσική Διαταραχή είναι πιθανόν να παραμείνει στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις, που αυτό μπορεί να αντιστραφεί κατά την ανάπτυξη του ατόμου. Έτσι, λοιπόν, οι δυσκολίες με αποτέλεσμα την γλώσσα, έχουν λειτουργικούς περιορισμούς στην αποτελεσματική επικοινωνία, την κοινωνική συμμετοχή, τις ακαδημαϊκές επιτυχίες, καθώς επίσης και την επαγγελματική απόδοση, μεμονωμένα ή σε οποιονδήποτε συνδυασμό.
Σε φωνολογικό επίπεδο:
Τα παιδιά εμφανίζουν κυρίως αντικαταστάσεις φωνημάτων, παραλείψεις, μεταθέσεις κ.α. Συχνά, καθυστερούν να «καθαρίσουν» την ομιλία τους, αργώντας όχι μόνο να προφέρουν σωστά όλους τους φθόγγους, αλλά και κατανοήσουν τις χρονικές έννοιες («χτες» και «αύριο», «πριν» και «μετά»).
Σε σημασιολογικό επίπεδο:
Ο λόγος παρουσιάζει στοιχεία ανωριμότητας, διότι τα επίπεδα εκφραστικής και αντιληπτικής ικανότητας βρίσκονται κάτω του μέσου όρου απόδοσης, με κριτήριο πάντα την χρονολογική ηλικία. Επίσης, ο λόγος είναι άμεσα συνδεδεμένος με το παρόν, γεγονός που δείχνει την μειωμένη ικανότητα για ανάκληση πληροφοριών, συμβολική και αφαιρετική σκέψη. Τέλος, μπερδεύουν μεταξύ τους λέξεις με κοντινές σημασίες, όπως το «μακρύς» με το «ψηλός», το «έφαγα» με το «έχω φάει».
Σε συντακτικό επίπεδο:
Τα παιδιά με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή, έχουν χαμηλό μέσο μήκος πρότασης σε σχέση με την χρονολογική τους ηλικία. Επίσης, η γραμματική είναι πιο απλουστευμένη σε σχέση με τα συνομήλικα παιδιά, χρησιμοποιούν δηλαδή απλές δομές προτάσεων (Υποκείμενο – Ρήμα – Αντικείμενο), στερεότυπες και μικρές φράσεις. Επιπλέον, υπάρχουν διαταραχές στον τομέα της μορφολογίας, όπως παραλείψεις άρθρων, συνδέσμων, προθέσεων και λανθασμένη χρήση καταλήξεων. Ακόμη, οι φράσεις τους δεν έχουν το σωστό χρόνο, είναι σχεδόν πάντα στον ενεστώτα και γενικά υπάρχει άτακτη τοποθέτηση μερικών λέξεων μέσα στην πρόταση π.χ. («έχω δύο γιαγιές», «χτες τρώμε στη νονά», «τα παιδιά χόρεψε», «ο λύκος ήταν μαύρο»).
Σε πραγματολογικό επίπεδο:
Τα παιδιά με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή, δυσκολεύονται να διατηρήσουν ένα θέμα συζήτησης ή να μεταβούν ομαλά σε ένα καινούριο θέμα. Επίσης, παρατηρείται μειωμένη ικανότητα στο να ζητάνε και να δίνουν διευκρινίσεις, αλλά και στο να αξιολογούν το πλαίσιο συζήτησης. Στη βρεφική ηλικία, τα παιδιά αυτά δεν κατονομάζουν συχνά αντικείμενα, όπως τα συνομήλικα παιδιά. Μπορεί επίσης να μην απαντούν σε ερωτήσεις ή να δίνουν ακατάλληλες απαντήσεις. Σε μεγαλύτερη προσχολική ηλικία, τα άτομα αυτά έχουν δυσκολίες με την επαγωγική ικανότητα στο λόγο, που διαφαίνεται στη χρήση ελλιπών συμφραζόμενων, που δεν περιέχουν αρκετές πληροφορίες (π.χ. πρόσωπα, χρόνους, τόπους) για να εξάγει νόημα ο ακροατής.
Παρακάτω, θα σας παραθέσω μερικές συμβουλές, τις οποίες πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς, για τα παιδιά τους:
1. Αρχικά, οι γονείς θα ήταν καλό να επισκεφθούν λογοθεραπευτές, έτσι ώστε να κάνουν στο παιδί μια σωστή αξιολόγηση και μετέπειτα ανάλογα των αναγκών, να εντάξουν το παιδί σε εξατομικευμένη θεραπεία.
2. Στη συνέχεια, οι γονείς θα πρέπει να συμμετέχουν πρόθυμα σε μια διαδικασία αξιολόγησης και να δίνουν τις δικές τους πληροφορίες.
3. Έπειτα, να δέχονται τα ελλείμματα των παιδιών τους και μαζί με τον λογοθεραπευτή να θέτουν ρεαλιστικούς στόχους.
4. Τέλος, τόσο οι γονείς όσο και οι δάσκαλοι θα πρέπει να βοηθούν το παιδί με την αλλαγή των συνθηκών, που θα το βοηθήσουν να ενισχυθεί η πρόοδος.
Επομένως, η λογοθεραπεία είναι πολύ σημαντική, για την ομαλή ανάπτυξη των παιδιών με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή. Όσο πιο νωρίς ενταχθεί το παιδί σε ένα πρόγραμμα λογοθεραπευτικής αποκατάστασης τόσο το καλύτερο!
*Επικοινωνία: 6948425921
