Με κριτική για ότι έγινε, αλλά υπέρ της εκτροπής ο Χρυσοχοϊδης

Απάντηση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, σε Επίκαιρη Ερώτηση του Βουλευτή της Δημοκρατικής Αριστεράς Θ. Ψύρρα σχετικά με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που «παγώνει» ξανά την εκτροπή του Αχελώου.

Ο υπουργός έκανε λόγο για λάθος σχεδιασμό που έγινε όλα τα προηγούμενα χρόνια σχετικά με το έργο και τόνισε την ανάγκη «να συνεργαστούν» οι Θεσσαλοί με τους Αιτωλοακαρνάνες

Αναλυτικά η απάντηση του:

«Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Είναι ευτυχές και θετικό το γεγονός ότι ο συνάδελφος ο κ. Ψύρρας υπέβαλε αυτήν την ερώτηση για ένα ακανθώδες ζήτημα που έχει απασχολήσει την πολιτική και οικονομική ζωή της χώρας για τρεις δεκαετίες. Ευρισκόμεθα ενώπιον μιας νέας πραγματικότητας, μιας απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, της υπ’ αριθμό 26/2014, η οποία ακυρώνει το ν. 3481/2006, με τον οποίο εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του επίμαχου έργου της εκτροπής του Αχελώου.
Επισημαίνεται ότι εκείνη την εποχή το σκεπτικό του νόμου ήταν ότι η εκτροπή έπρεπε να συνεχιστεί. Διότι η τότε απόφαση για τη διαχείριση των υδάτων προέβλεπε μεταβατική περίοδο μέχρι το 2009 για την έγκριση των σχεδίων διαχείρισης των υδατικών διαμερισμάτων της χώρας. Είχε εκπονηθεί σχέδιο διαχείρισης από το Υπουργείο Ανάπτυξης στο οποίο προβλεπόταν η υλοποίηση έργων «μερικής εκτροπής». Είχαν υλοποιηθεί έργα για την εκτροπή του Αχελώου συνολικού ύψους τότε -το 2006- 500 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία δεν απέδιδαν τίποτε -όπως και σήμερα- ως αχρησιμοποίητα. Από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ είχε εκπονηθεί το σχέδιο διαχείρισης των λεκανών απορροής του ποταμού Αχελώου, αλλά και του Πηνειού.
Συνεπώς, σήμερα ευρισκόμεθα προ της πραγματικότητας με βάση την οποία ακυρώνεται όλος ο σχεδιασμός που σας ανέφερα. Με αυτόν τον σχεδιασμό, όπως πολύ σωστά είπε ο κύριος συνάδελφος, υπήρξε η δυνατότητα μεταφοράς 600 εκατομμυρίων κυβικών ετησίως με δυο φράγματα στη Μεσοχώρα και στη Συκιά, Σταθμούς Υδροηλεκτρικούς στις θέσεις Γλύστρα και Πευκόφυτο και σήραγγα εκτροπής 17,5 χιλιομέτρων, έργα πρόσβασης και εργοταξιακών εγκαταστάσεων, αναρυθμιστικό έργο –λίμνη- στο Μαυρομάτι στον Πάμισο και υδροηλεκτρικά έργα για να συμπληρωθεί η άρδευση της πεδιάδας της Θεσσαλίας.
Τα κατασκευασμένα μέχρι σήμερα έργα δεν πρόκειται να αχρηστευθούν. Θα περιληφθούν στο νέο σχεδιασμό του Υπουργείου που θα γίνει μετά την έγκριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση των σχεδίων διαχείρισης των υδατικών διαμερισμάτων της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, της Θεσσαλίας και της Ηπείρου που έχουν εκπονηθεί με βάση τις Κοινοτικές Οδηγίες. Ήδη έχουν εγκριθεί τον Ιούλιο του 2013 από το ΥΠΕΚΑ οι στρατηγικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων των σχεδίων αυτών.
Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί ότι ανεξάρτητα από την απόφαση του ΣτΕ, ο υφιστάμενος σχεδιασμός, δυνάμει του νόμου του 2006 που σας ανέφερα προηγουμένως, έπρεπε να τροποποιηθεί, αφού σύμφωνα με τα προαναφερόμενα σχέδια διαχείρισης, που είναι υπό έγκριση, ο εκτρεπόμενος πια όγκος των υδάτων δεν είναι εξακόσια, αλλά, όπως πολύ σωστά είπε ο συνάδελφος, είναι διακόσια πενήντα εκατομμύρια κυβικά μέτρα έναντι ενός δισεκατομμυρίου εκατό εκατομμυρίων και εξακόσια στη συνέχεια.
Πρέπει, λοιπόν, να δούμε με ποιον τρόπο θα τροποποιηθεί η κατασκευή του υφιστάμενου σχεδιασμού σε ό,τι αφορά τη Συκιά. Όπως αντιλαμβανόμαστε όλοι, πλέον το έργο της Μεσοχώρας και το έργο της Συκιάς γίνεται, κατ’ αρχήν, ένα ενεργειακό έργο. Και βέβαια, σε όλη αυτήν την υπόθεση έχει εμπλακεί και το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι γνωστό, το οποίο έχει απαντήσει σε δεκατέσσερα προδικαστικά ερωτήματα του ΣτΕ, όπου εκεί τίθενται συγκεκριμένα θέματα.
Πιστεύω ότι έχουν γίνει κρίσιμα λάθη σε όλη αυτήν την υπόθεση. Σε όλη αυτήν την υπόθεση υπήρξε, δυστυχώς, ασέβεια προς τις δικαστικές αποφάσεις. Οι δικαστικές αποφάσεις προσπάθησαν να σεβαστούν το περιβάλλον και από την άλλη πλευρά η πολιτεία επέδειξε πολλές φορές αλαζονεία. Το έργο, όμως, χρειάζεται.

Δευτερολογία
Έχω την τύχη να γνωρίζω πολύ καλά την περιοχή. Την υπηρέτησα κάποια στιγμή και γνωρίζω πάρα πολύ καλά, μέσα από τη διοίκηση, σπιθαμή προς σπιθαμή όλη εκείνη την υπέροχη τοποθεσία της Αργιθέας και από την άλλη πλευρά της Πίνδου προς τα Τρίκαλα.
Με ρωτάτε, λοιπόν, ποια μέτρα σκοπεύουμε να πάρουμε, προκειμένου από τη μια μεριά να συμμορφωθούμε με τη δικαστική απόφαση, γιατί η απόφαση δεν απαγορεύει την κατασκευή του έργου. Θέλω να πω ότι, πέραν από τις τεχνικές λεπτομέρειες, η απάντησή μου είναι απλή και μία, χαίρομαι μάλιστα γιατί καλύψατε ένα μεγάλο μέρος αυτών που θέλω να πω, κύριε συνάδελφε. Πέρα, λοιπόν, από τις τεχνικές λεπτομέρειες, η απάντησή μου είναι απλή και μία: Πρέπει να κάνουμε πολιτική. Οφείλουμε να ασκήσουμε πολιτικές, αυτό δηλαδή που δεν έγινε στον Αχελώο για τριάντα χρόνια.
Στον Αχελώο δυστυχώς –και όχι μόνο- η πολιτεία εμφανίστηκε πρόχειρη και αλαζονική, ανέτοιμη και αυταρχική. Περιφρόνησε τη φύση και τους ανθρώπους. Δεν προσπάθησε να συνθέσει, αλλά να επιβάλει. Δεν μελέτησε, αλλά απαίτησε. Παραλίγο να γίνει καταστροφή. Ευτυχώς, την απέτρεψαν κάποιοι δικαστές και οι κάτοικοι.
Δουλειά των πολιτικών, κύριε Πρόεδρε, είναι η συνεννόηση και η συνεργασία: συνεννόηση εκπροσώπων, συνεργασία των ανθρώπων, σύνθεση των συμφερόντων και διασύνδεση των συστημάτων. Οι υδάτινοι πόροι πρέπει να διαχειρίζονται. Τα φυσικά συστήματα πρέπει να διασυνδέονται μεταξύ τους. Νομίζω ότι είναι πολύ απλοί οι κανόνες και οι νόμοι και της τεχνικής αλλά και της ίδιας της φύσης. Είναι κρίμα να χάνεται στη θάλασσα τόσο πολύτιμο νερό.
Ναι, λοιπόν, η ιδέα ήταν σωστή, όμως με προϋποθέσεις, με μελέτη, με σεβασμό στη φύση, στους ανθρώπους. Δεν έγινε έτσι. Θεωρώ ότι η εκτροπή με τα 1,2 εκατομμύρια κυβικά ήταν εκτροπή από τη λογική. Ταυτόχρονα, ήταν μια προσπάθεια αυταρχικής επιβολής από την πολιτεία των αποφάσεών της, χωρίς εθνικό σχέδιο διαχείρισης, χωρίς φροντίδα για τις επιπτώσεις στους ανθρώπους και στο περιβάλλον.
Η εκτροπή με τα 650 εκατομμύρια κυβικά εξακολουθούσε να μην έχει μια καθαρή προοπτική. Χρησιμοποιεί όγκους νερού που δεν χρειάζονται κατά τη γνώμη μου. Μπλέκει τα ενεργειακά με την άρδευση και με χρήσεις υδάτινων πόρων. Οι νόμοι δεν μπορούν να εκβιάζουν τη ζωή ούτε να κάνουν τον Προκρούστη της πραγματικότητας.
Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε.
Θα πρέπει λοιπόν να ασκήσουμε πολιτική. Δεν θα πάρουμε το νερό από τον ένα τάχα, για να το δώσουμε στον άλλο. Οι Αιτωλοακαρνάνες και οι Θεσσαλοί είναι όλοι Έλληνες. Θα συνεργαστούν χωρίς να θιγούν. Θα ανταλλάξουν, δεν θα κλέψουν. Θα συνεννοηθούν και δεν θα αλληλοϋπονομευθούν. Θα διαλύσουμε -και πρέπει να διαλύσουμε- μύθους αντιπαλότητας.
Οι λιμνοθάλασσες φυσικά και δεν υποφέρουν από τα 250 εκατομμύρια κυβικά που χρειάζεται ο υδροφόρος ορίζοντας της Θεσσαλίας. Να ξεκαθαρίσουμε τις συγχύσεις. Η Συκιά και πολύ περισσότερο η Μεσοχώρα είναι ενεργειακά έργα, ούτε εκτροπή ούτε φωνές πονηρής τάχα προστασίας του περιβάλλοντος, που περισσότερο μάλλον μοιάζουν με την προστασία κάποιων συμφερόντων. Δεν θα προχωρήσουμε στη σήραγγα πριν εξασφαλίσουμε τα δίκτυα που χρειάζεται ο κάμπος. Δεν θα πετάξουμε σταγόνα νερό. Υπάρχουν σήμερα έξυπνα δίκτυα ορθολογικής διαχείρισης του νερού.
Ποιος Έλληνας θέλει –πολύ σωστά είπατε προηγουμένως- τον υδροφόρο ορίζοντα του κάμπου της Θεσσαλίας στα 400 μέτρα; Άνυδρη Θεσσαλία είναι ξερή Ελλάδα. Θα το αλλάξουμε, χωρίς όμως να καταστρέψουμε το άλλο. Μας έλειψε το μέτρο, η συνεννόηση και η συνεργασία και στον Αχελώο και σε πολλά άλλα. Μας έλειψε η πολιτική, μας περίσσεψε η υποκρισία και πολλές φορές η υπερβολή.
Και επειδή πραγματικά είναι η ώρα της πράξης, απευθύνομαι σε εσάς και σας καλώ όλους να αλλάξουμε τις συμπεριφορές μας και τις συνήθειές μας, να κάνουμε ένα από τα μεγαλύτερα λάθη μας, σύμβολο αλλαγής και πράξη ελπίδας.
Εκεί στη Συκιά, όπως ξέρετε, κύριε συνάδελφε, πριν από εβδομήντα χρόνια «σκοτώθηκε» η αντίσταση. Ας το δούμε, λοιπόν, αυτό ως σύμβολο πράξης και ελπίδας. Μαζί να κάνουμε τα έργα μνημείο ποιότητας, αλληλοσεβασμού, μέτρου της ελληνικής εξυπνάδας και επινοητικότητας. Είμαι σίγουρος με αυτά που άκουσα ότι συμφωνείτε και εσείς πως οι πολιτικοί και όλοι οι Έλληνες το αξίζουμε.
Ευχαριστώ πολύ.»