Η “Αριστερή Παρέμβαση” για το ζήτημα διαχείρισης των απορριμμάτων στη Δυτική Ελλάδα

Ανακοίνωση της Αριστερής Παρέμβασης -Αντικαπιταλιστικής Κίνησης στη Δυτική Ελλάδα για το θέμα της διαχείρισης απορριμάτων.

Η διαχείριση των απορριμμάτων στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, συνεχίζεται εδώ και χρόνια στην ίδια αντι-περιβαλλοντική κατεύθυνση με αρνητικές συνέπειες για τους κατοίκους.

Συγκεκριμένα:

Ούτε υλοποιείται ούτε υπάρχει σοβαρός σχεδιασμός ανάκτησης, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης από τα Αστικά Στερεά Απόβλητα, με αποτέλεσμα ο βασικός προσανατολισμός είναι να δημιουργηθούν Εργοστάσια Μηχανικής Ανακύκλωσης (Φλόκα Αχαΐας, Τριανταφυλλιά Ηλείας κλπ) και ΧΥΤΑ (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) που βαφτίζονται ΧΥΤΥ (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολείμματος). Κοινώς στην καλύτερη περίπτωση θα έχουμε θάψιμο των σκουπιδιών.
Η κατεύθυνση αυτή, εκτός από αντι-οικολογική και εξαιρετικά κοστοβόρα, είναι και παντελώς αδιέξοδη και αναποτελεσματική, όπως φανερώνει και η εξαιρετικά προβληματική κατάσταση με τους υπάρχοντες ΧΥΤΑ που εξακολουθούν να λειτουργούν, με ιδιαίτερο πρόβλημα στην Ξερόλακα Πάτρας, στο Αίγιο και αλλού.

Παράλληλα η Δυτική Ελλάδα έχει ακόμη …ΧΑΔΑ (Χώροι Ανεξάρτητης Διάθεσης Απορριμμάτων) και Δήμους χωρίς ανακύκλωση, όπως είναι η περίπτωση της Ζαχάρως.

Η Αριστερή Παρέμβαση-Αντικαπιταλιστική Κίνηση στη Δυτική Ελλάδα, καταθέτει επικαιροποιημένη, ολοκληρωμένη πρόταση για μια άλλη διαχείριση φιλική στον άνθρωπο και το περιβάλλον που δείχνει πως θα μπορούσε άμεσα να δοθεί λύση στο πρόβλημα.
Την πρόταση αυτή καταθέτουμε στη δημόσια συζήτηση απέναντι στα ψέματα των χρόνιων διαχειριστών, κυβερνόντων και περιφερειακών αρχόντων που λειτουργούν ως ντίλερ επιχειρηματικών συμφερόντων.Την καταθέτουμε κυρίως στα κινήματα προκειμένου να εξοπλίσουμε τις διεκδικήσεις τους για μια άλλη διαχείριση και για να ενοποιήσουμε τις διεκδικήσεις και τους αγώνες ενάντια στις προσπάθειες διαχωρισμού και εμφάνισης των αγωνιζόμενων κατοίκων κάθε περιοχής ως συντεχνιακές που θέλουν μόνο να μεταφέρουν το πρόβλημα σε άλλη περιοχή. Θα συμβάλουμε με όλες μας τις δυνάμεις μέσα και κυρίως έξω από το περιφερειακό συμβούλιο για να δυναμώσει το κίνημα που θα συγκρουστεί με τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα στη καταστροφική διαχείριση των απορριμμάτων και θα επιβάλει το δίκαιο και την άλλη διαχείριση.

Βασικές θέσεις για την διαχείριση των απορριμμάτων

Με κριτήριο το δημόσιο κοινωνικό όφελος και την περιβαλλοντική προστασία
ή
Θάψιμο ή/και κάψιμο και περιορισμένη ανάκτηση με στόχο το κέρδος;

1. Γιατί το πρόβλημα διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) παίρνει τέτοιες διαστάσεις;

· Καλλιεργείται η λογική της άκρατης κατανάλωσης σε μια απολύτως εμπορευματική σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία.
· Υπάρχει επιλογή μείωσης του χρόνου ζωής των προϊόντων, αλλά και μείωση δυνατότητας επισκευής τους (για κερδοσκοπικούς λόγους), συνεπώς προκύπτει αυξημένη και ταχεία απόρριψή τους.
· Η ποιότητα των απορριμμάτων συσκευασίας που βασίζονται στο πετρέλαιο (πλαστικά), προσθέτει τεράστια προβλήματα.
· Η τάση αστικής συγκέντρωσης και δημιουργίας μεγα-πόλεων, κάνει πολύ δύσκολη τη διαχείριση των απορριμμάτων.
· Η διαχείριση του όγκου των απορριμμάτων από κράτος και Περιφέρεια, δεν αντιμετωπίζει το σύνολο του όγκου τους, αλλά εστιάζεται σε εκείνα τα υλικά τα οποία αποδίδουν επιχειρηματικό κέρδος.

2. Η καταστροφική και αδιέξοδη σημερινή πολιτική διαχείρισης από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και τα αποτελέσματά της

· Στην Δυτική Ελλάδα παράγονται περίπου 310.000 τόνοι ΑΣΑ κάθε χρόνο, εκ των οποίων περίπου το 96% θάβεται στους ΧΥΤΑ.
· Τα παραπάνω οδηγούν σε τεράστια περιβαλλοντική επιβάρυνση, αφενός λόγω της μη ανακύκλωσης/ανάκτησης υλικών, αφετέρου λόγω της μόλυνσης/υποβάθμισης εδαφών, υπόγειων νερών μέχρι και της θάλασσας, ατμόσφαιρας και του εν γένει χώρου.
· Οδηγούν επίσης σε τρομακτική υποβάθμιση για τη ζωή των κατοίκων, με πολλαπλές επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα διαβίωσής τους. Οι διαμαρτυρίες για την Ξερόλακα και το Αίγιο είναι βεβαίως δικαιολογημένες.
· Σε κάθε περίπτωση και παρά της επεκτάσεις στους χώρους ταφής το σημερινό μέγιστο όριο χωρητικότητας ταφής απορριμμάτων στους υπάρχοντες ΧΥΤΑ εξαντλείται, ενώ παρουσιάζονται συνεχώς και προβλήματα λειτουργίας.

3. Για τα πεπραγμένα της Περιφέρειας και τον μελλοντικό σχεδιασμό

· Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ενέκρινε το νέο Περιφερειακό Σχεδιασμό (ΠΕΣΔΑ) το 2016 θέτοντας ως στόχο 74% ανάκτηση/ανακύκλωση/κομποστοποίηση και 26% τελική διάθεση (θάψιμο σε ΧΥΤΥ). Ο απολογισμός είναι τραγικός, καθώς η ανάκτηση είναι στο 4% και το θάψιμο 96%!
· Ειδικότερα ο ΠΕΣΔΑ έθετε ως στόχο ανακύκλωση ανά υλικό 70% έως 92% και είχε ως αποτέλεσμα περίπου 4%!
· Έθετε στόχο κομποστοποίηση 64% και το αποτέλεσμα είναι 0% σε κομπόστ εδαφοβελτιωτικό (λίπασμα).
· Η Περιφέρεια είχε ως στόχο συλλογή του 50% των απορριμμάτων μέσω χωριστής συλλογής και διαλογή στην πηγή με 3 έως 6 ρεύματα υλικών, με επίσης μηδενικά αποτελέσματα.
· Ενώ είχε ως πρώτο και βασικό σενάριο την δημιουργία Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) για τις συσκευασίες και Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒ), πήγε κατευθείαν στο Δεύτερο Σενάριο δηλαδή την κατασκευή 3 μεγάλων Εργοστασίων Μηχανικής Ανακύκλωσης (ΕΜΑ), με ΣΔΙΤ, τα δύο εκ των οποίων είναι σε φάση μελετών και εκτέλεσης (Φλόκα Αχαΐας, Τριανταφυλλιά Ηλείας). Το σενάριο αυτό είναι ασύμβατο με τους στόχους ανακύκλωσης και κομποστοποίησης.
· Όχι μόνο δεν έκλεισαν οι προβληματικοί ΧΥΤΑ, αλλά «εκσυγχρονίζονται» και επεκτείνονται.
· Όχι μόνο δεν δημιουργήθηκαν νέα ΚΔΑΥ αλλά αυτό της Πάτρας παρέμεινε σε ιδιώτη (ΕΕΑΑ), ενώ κατασκευάστηκε και νέο ιδιωτικό ΚΔΑΥ στην Αχαΐα, επίσης από ιδιώτη.
· Εξακολουθούν να υπάρχουν Δήμοι χωρίς ανακύκλωση, όπως ο Δήμος Ζαχάρως.
· Και ενώ τα πράγματα θα γίνονται όλο και χειρότερα με αυτή τη διαχείριση απορριμμάτων, η κυβέρνηση ανακοίνωσε νέο χαράτσι για τους πολίτες που το βαφτίζει «Περιβαλλοντική Εισφορά» που σημαίνει αυξημένα Δημοτικά Τέλη, αλλά και πρόστιμα στους Δήμους (που φυσικά θα μετακυλίονται στους δημότες), λόγω «μη προώθησης της ανακύκλωσης»!

Η Περιφερειακή Διοίκηση Κατσιφάρα, είναι συνυπεύθυνη για την απαράδεκτη και επικίνδυνη κατάσταση στη διαχείριση των απορριμμάτων και την υπηρέτηση των ιδιωτικών συμφερόντων που προτάσσουν ένα μοντέλο διαχείρισης αναποτελεσματικό, αντι-οικολογικό και επικίνδυνο για την υγεία των κατοίκων.

4. Η δική μας φιλοσοφία για τη διαχείριση των ΑΣΑ (Αστικά Στερεά Απορρίμματα)

Είναι αναγκαία η ανατροπή αυτού του μοντέλου διαχείρισης και των μορφών που υλοποιείται μέσω των πολιτικών των εκάστοτε κυβερνήσεων, της Περιφέρειας και των Δήμων.
Πριν από όλα θέτουμε ένα γενικό πλαίσιο/όραμα στο οποίο θα πρέπει να στοχεύουν οι αγώνες και διεκδικήσεις, με την τεκμηρίωση, κινητοποίηση, λαϊκή υποστήριξη και τελικά επιβολή του σε περιφερειακό και παν-κοινωνικό επίπεδο.
· Παλεύουμε για την ανατροπή του μοντέλου των εμπορευματοποιημένων πόλεων που λειτουργούν ως αποθήκες εργαζομένων (και ανέργων) και οι δημότες συνωστίζονται για να αγοράσουν εμπορεύματα και υπηρεσίες, παρά για να μετέχουν ως δημιουργοί ενός συλλογικού κοινωνικού πολιτισμού σε ένα χώρο που θα τους ανήκει.
· Δίνουμε απόλυτη προτεραιότητα στην Ανακύκλωση και τηνΠροστασία του περιβάλλοντος. Ούτε θάψιμο, ούτε κάψιμο!Παλεύουμε για εξοικονόμηση φυσικών και ενεργειακών πόρωνμέσα από τη μείωση των απορριμμάτων, την αλλαγή σύνθεσής τους (με πρώτο μέτρο την απαγόρευση του πλαστικού στις συσκευασίες), τη διαλογή στην πηγή, την καθαυτό ανακύκλωση, τηνκομποστοποίηση και επαναχρησιμοποίηση.
· Θεωρούμε ότι τα παραπάνω είναι τεχνολογικά εφικτά σε συντριπτικό ποσοστό, με την προϋπόθεση γενναίων πολιτικών αποφάσεων κόντρα στην καπιταλιστική και εμπορευματική λογική που εν τέλει μπορούν να παρθούν μόνο μετά από μαζικούς κοινωνικούς αγώνες.

5. Βασικοί πυλώνες του προγράμματός μας

· Δημόσιος και κοινωνικός χαρακτήρας της διαχείρισης των ΑΣΑ. Η διαχείριση με κριτήριο το δημόσιο κοινωνικό και περιβαλλοντικό όφελος, είναι η μόνη αποτελεσματική, καθώς οι ιδιώτες επιχειρηματίες εκ των πραγμάτων περιορίζουν τη δράση τους σε τομείς και υλικά που αποδίδουν κέρδος και σχετική ευελιξία στην επιχειρηματική τους δράση (παραγωγή/μεταποίηση, εμπόριο υλικών κ.λ.π).
· Προστασία της υγείας κατοίκων περιοχών που γειτνιάζουν σε σχετικές εγκαταστάσεις. Κλείσιμο ΧΥΤΑ και αποκατάσταση περιβάλλοντος.
· Μεταφορά του κόστους διαχείρισης μεσοπρόθεσμα στους έχοντες, στους καπιταλιστές και το κεφάλαιο συνολικά, ως βασικούς υπεύθυνους και δημιουργούς του προβλήματος. Κατάργηση των ανταποδοτικών τελών για την εργαζόμενη πλειοψηφία.
· Ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων για τα απορρίμματα, δημοκρατικός κοινωνικός έλεγχος όλων των αποφάσεων από τα κινήματα, τις συλλογικότητες και τους κατοίκους κάθε τόπου.
· Προάσπιση των εργασιακών σχέσεων, των συνθηκών εργασίας Υγιεινής και Ασφάλειας των εργαζομένων σε όλο το φάσμα της διαχείρισης των Αστικών Στερεών Αποβλήτων.

6. Πολιτικοί και κινηματικοί στόχοι πάλης

· Αποκλειστικά δημόσια διαχείριση από την συλλογή ως τηνεπεξεργασία, την διαλογή και την τελική ανακύκλωση των υλικών. Άμεσο πέρασμα σε ένα ενιαίο δημόσιο κοινωνικό φορέα με μορφές κοινωνικού ελέγχου των υπαρχόντων ιδιωτικών δομών (ΕΕΑΑ, ΑΗΗΕ και όλων των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης), με αξιοποίηση των μονάδων τους (ΚΔΑΥ ΕΕΑΑ και εκτός αυτής, άλλες εγκαταστάσεις), του εξοπλισμού συλλογής (οχήματα) και προσωρινής αποθήκευσης (κάδοι) και μεταφορά των πόρων χρηματοδότησής τους (τέλος ανακύκλωσης) στο δημόσιο φορέα. Παράλληλα, παλεύουμε ενάντια και σε κάθε μορφή προωθούμενης ιδιωτικοποίησης λειτουργιών των Δήμων.
· Νέος σχεδιασμός σε επίπεδο Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας που να συνδυάζει την τοπική διαχείριση με την παράλληλη εξασφάλιση υποδομών σε δημοτικό, διαδημοτικό και Περιφερειακό επίπεδο. Η τοπική διαχείριση χωρίς υποδομές και πόρους (μέσω του ΕΣΔΑ της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΕΣΔΑ της Διοίκησης Κατσιφάρα) αποδείχτηκε κενό γράμμα, αλλά και (η έλλειψή της) δικαιολογία επιβολής προστίμων σε Δήμους και δημότες (Περιβαλλοντική Εισφορά).
· Η δημιουργία ξεχωριστών ρευμάτων για τις συσκευασίες του ως τώρα «Μπλε κάδου» καθώς και χωριστού ρεύματος οργανικών/βιοαποβλήτων («Καφέ κάδος»), απαιτούν πρόσθετες δαπάνες συλλογής των Δήμων, περισσότερο, μόνιμο και εκπαιδευμένο προσωπικό, ζητήματα που σήμερα δεν αντιμετωπίζονται. Άλλωστε οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί και η πολιτική των προσλήψεων που επιβάλει η ΕΕ στην ουσία απαγορεύουν τις προσλήψεις μόνιμου προσωπικού.
· Απαιτείται η λειτουργία περισσότερων και νέου τύπου ΚΔΑΥ με δυνατότητα υποδοχής περισσότερων του ενός ρεύματος συσκευασιών, που να κάνει εφικτό τον διαχωρισμό υπολειμματικών προϊόντων από τα υλικά ώστε αυτά να μπορούν να προωθηθούν περαιτέρω για ανακύκλωση. Τα ΚΔΑΥ αυτά πρέπει να δημιουργηθούν σε αποκεντρωμένη και διαδημοτική βάση, με κατάλληλη χωροθέτηση και τους αναγκαίους περιβαλλοντικούς όρους. Απαιτούνται άμεσα 2 νέα ΚΔΑΥ σε Αιτωλοακαρνανία, 2 σε Ηλεία, 1 επιπλέον σε Αχαΐα.
· Απαιτείται επίσης, κατά τον ίδιο τρόπο, η άμεση προώθηση κατασκευής δικτύου Μονάδων Επεξεργασίας των Βιοαποβλήτων (οργανικών), με στόχο την παραγωγή compost κατάλληλου ως εδαφοβελτιωτικού υλικού (οργανικό λίπασμα) που μπορεί να τροφοδοτεί τους αγρότες στους τρεις κατ’ εξοχήν αγροτικούς νομούς της Ελλάδας (Αχαΐα, Ηλεία, Αιτωλοακαρνανία) και όχι απλά ως υλικού για μπαζώματα στους ΧΥΤΑ – όπως εκφυλιστικά λειτουργεί σήμερα η όποια ελάχιστη «κομποστοποίηση».
· Απαιτείται επιπλέον η κατασκευή και άλλων Κέντρων Ανακύκλωσης (για πολλές κατηγορίες υλικών που τώρα διαχειρίζονται άλλα Συστήματα Εναλλακτικές Διαχείρισης), κατά τον ίδιο τρόπο.
· Χωρίς μια δημοκρατικά αποκεντρωμένη λειτουργία με τις κατάλληλες υποδομές, οι εκάστοτε κυβερνήσεις παρουσιάζουν υποκριτικά ως «αναγκαίες» και μάλιστα «επείγουσες» μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτου υλικού τύπου Φλόκα ή Τριανταφυλλιάς με αντιγραφή του αποτυχημένου μοντέλου της Φυλής από την Αττική. Αυτές, δεν έχουν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα εκτός της κερδοσκοπίας των εργολάβων κατασκευής και λειτουργίας τους, επιβαρύνουν δραματικά τη ζωή στους κατοίκους των γειτονικών περιοχών, είναι πανάκριβες και το κόστος το επιβαρύνονται οι πολίτες. Επίσης, μολύνουν το περιβάλλον με τις τεράστιες ποσότητες που τελικά θάβονται, ενώ και η μεταφορά των ΑΣΑ σε αυτές αποτελεί παράγοντα σημαντικής περιβαλλοντικής ρύπανσης.Με βάση τα παραπάνω είμαστε υπερ της ακύρωσης της κατασκευής των ΜΕΑ με ΣΔΙΤ σε Φλόκα και Τριανταφυλλιά που αντιβαίνουν τους στόχους ανακύκλωσης και κομποστοποίσης καθώς απαιτούν ελάχιστες ποσότητες περίπου 110.000 τόνων! Απαιτούμε επανασχεδιασμό της διαχείρισης των ΑΣΑ. Η όποια μονάδα ΜΕΑ θα πρέπει να σχεδιαστεί να υποδεχτεί όχι μεγαλύτερες του 20% των ποσοτήτων και θα πρέπει να κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο και χωρίς κερδοσκοπικό χαρακτήρα.
· Σε επίπεδο χώρας και σημαντικό μερίδιο ευθύνης στην Περιφέρειας, μέσω δημόσιας επένδυσης πρέπει να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της τελικής ανακύκλωσης των υλικών (αναγέννηση για νέες παραγωγές), ειδικά για πλαστικό (όσο υπάρχει), γυαλί και χαρτί. Τώρα τα υλικά εξάγονται σε άλλες χώρες με κόστος και με τεράστια οικολογικό αποτύπωμα.
· Η χωροθέτηση των εγκαταστάσεων πρέπει να γίνει με θέσπιση αυστηρών περιβαλλοντικών όρων και η κατασκευή τους να αξιοποιεί τις πλέον σύγχρονες τεχνολογίες έτσι ώστε να αποφεύγεται οποιαδήποτε περιβαλλοντική επιβάρυνση, αλλά και να βελτιώνονται οι συνθήκες Υγιεινής και Ασφάλειας των εργαζομένων.
· Οι πόροι για τη συνολική διαχείριση των ΑΣΑ, ανάλογα με διακριτές λειτουργίες Δημόσιου φορέα ανακύκλωσης, Περιφερειών και Δήμων, πρέπει να καλύπτονται από αυτοτελείς δημόσιους πόρους (με ανατροπή ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και αιματηρών πλεονασμάτων!) και από την απόδοση των τελών ανακύκλωσης που τώρα πληρώνουν παραγωγοί και έμποροι στα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης.
· Διεκδικούμε μείωση των δημοτικών τελών για την ανακύκλωση και απαλλαγή από αυτές για τα νοικοκυριά φτωχών εργαζομένων, ανέργων και υποβαθμισμένων σήμερα περιοχών.
· Αυστηρός διαχωρισμός διαχείρισης οικιακών ΑΣΑ και βιομηχανικών και εμπορικών αποβλήτων. Επιχειρήσεις και μικρές βιοτεχνίες εντός και εκτός του ιστού των πόλεων, πρέπει να έχουν όλη την υποχρέωση του κόστους και της διαχείρισης των αποβλήτων τους.
· Θεωρούμε ότι ένας συνολικός σχεδιασμός στην παραπάνω κατεύθυνση, μπορεί να εξασφαλίσει την διαχείριση στην κατεύθυνση ανακύκλωσης, ανάκτησης, κομποστοποίησης, επαναχρησιμοποίησης, έως και το 85-90% των ΑΣΑ προοδευτικά.Και μόνο η δημιουργία χωριστού ρεύματος βιοαποβλήτων (οργανικών) καθολικά, μαζί και με τη δημιουργία των μονάδων επεξεργασίας, μπορεί να επιλύσει εντός ενός χρόνου το πρόβλημα με πάνω από το 45-50% των ποσοτήτων, καθώς από τη μια τα απόβλητα αποτελούν μεγάλο ποσοστό και από την άλλη η απομάκρυνσή τους από τα άλλα υλικά θα διευκολύνει τη διαχείριση των υπολοίπων.
· Από διεκδικητική άποψη στηρίζουμε πολιτικά την απαίτηση και τις κινητοποιήσεις των κατοίκων για άμεσο κλείσιμο των εγκαταστάσεων Ξερόλακας στην Πάτρα όπως και τους Αιγίου, ώστε να αναγκαστεί η Περιφέρεια και το κράτος να δρομολογήσουν τις παραπάνω λύσεις στο πρόβλημα.
· Ειδικές κατηγορίες επικίνδυνων αποβλήτων, πρέπει να αντιμετωπίζονται ανάλογα με την περίπτωση με σχεδιασμό σε εθνικό επίπεδο και σε ειδικές εγκαταστάσεις με αυστηρές προδιαγραφές
· Απορρίπτουμε κατηγορηματικά τις λύσεις καύσης των ΑΣΑ, ακόμη και ως προσωρινό μέτρο σε τσιμεντοβιομηχανίες ή άλλες εγκαταστάσεις. Πρόκειται για «λύση» με βλαπτική μακροχρόνια επίδραση στην υγεία των κατοίκων, υποβάθμιση του περιβάλλοντος και κινδύνους ατυχημάτων. Ο μόνος λόγος για τον οποίο προωθείται είναι αποκλειστικά η μείωση του ενεργειακού κόστους κάποιων βιομηχανιών. Για το σκοπό αυτό, γίνεται αξιοποίηση της γνωστής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κατατάσσει RDF καιSRF (που προκύπτουν από τη λειτουργία μονάδων τύπου ΕΜΑ Φλόκα ή Τριανταφυλλιάς) και την ενέργεια από την καύση τους ως ΑΠΕ. Δηλαδή, σκοπός είναι το κέρδος κάποιων επιχειρηματιών, ενώ ολόκληρες τοπικές κοινωνίες εκτίθενται σε σοβαρούς κινδύνους!