«Το κάψιμο του Ιούδα» τα παλιότερα χρόνια στον Αστακό
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΑΨΙΜΟ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ
Γράφει ο: Τιμολέων Τσαμποδήμος
Ένα έθιμο που υπάρχει σε πολλά μέρη της Ελλάδος είναι το κάψιμο του ΙΟΥΔΑ. Μαθητής του ΧΡΙΣΤΟΥ αλλά και ο ‘προδώσας Αυτόν’. Πρόσωπο που απεχθάνονται οι Χριστιανοί και πρέπει να τιμωρήσουν. Η τιμωρία είναι η πυρά. Η πυρά υπήρξε ένα μέσον κάθαρσης και εξαγνισμού απο Αρχαιότατων χρόνων σε πολλούς λαούς. ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ , λοιπόν, και η προετοιμασία της φωτιάς τελειώνει. Έχει μαζευτεί κάθε τι που καίγεται. Μέχρι μια παλιά βάρκα. Η φωτιά θα ανάψει στην κεντρική πλατεία του Αστακού η οποία τότε ήταν με χώμα και μεγάλες νεραντζιές. Εκεί θα καεί ο ΙΟΥΔΑΣ.
Αυτό συνέβαινε χρόνια πολλά. Κάποια χρόνια το έθιμο παίρνει, αυθόρμητα, μια διαφορετική μορφή. Στη βάρκα που μεταφέρονταν για να καεί, άρχισαν να πετούν διάφορα [ντομάτες, γιαούρτια, αυγά, αλεύρι, στάχτες, κροτίδες κ.λ.π]. Αυτό άρεσε και καθιερώθηκε, συστηματοποιήθηκε, υποστηρίχτηκε και από την κοινοτική αρχή, αλλά το κυριότερο αγκαλιάστηκε από τον κόσμο. Η βάρκα βάφονταν, στολίζονταν, απέκτησε και βαρκάρηδες.
Για πολλά χρόνια ήταν οι Δ. ΣΤΑΡΙΔΑΣ [ΜΟΥΤΣΑΛΟΣ] και Μ. ΓΕΡΟΝΤΗΣ [ΠΑΤΕΛΙΑΣ] οι οποίοι μετά το πέρας της ‘ΕΠΙΘΕΣΗΣ’ κρατώντας τον ‘ΤΕΝΕΚΕ’ μάζευαν χρήματα για το ‘ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ’ που θα άναβαν τη φωτιά και κάτι να μείνει και για εκείνους. Ένα έθιμο που δημιούργησε αρκετές αντιδράσεις λογω της ιερότητας της ημέρας.
Άρχισε να φθίνει και με παρεμβάσεις του πατήρ -ΙΕΡΟΘΕΟΥ σταμάτησε αρχές της δεκαετίας του 80. Υπηρξε όμως ένα έθιμο όπου αυτοί που συμμετείχαν η το παρακολουθούσαν να συμμετάσχουν συγχρόνως με θρησκευτική ευλάβεια στην περιφορά του ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ ανά τας οδούς της πολης ψάλλοντες το ‘Αι γεννεαι πασαι’ και ερχόμενοι μπροστά στην κλειστή θύρα του Ναού να ακούσουν την απόκοσμη φωνή του μπάρμπα- ΓΙΑΝΝΗ ΜΠΟΝΗ να απανταει με ερώτηση στην προσταγή του ψάλτη ‘Αρατε πυλας…’ με το ‘Και τις εστί ούτος ο Βασιλευς της Δόξης’ …..
Μνήμες παιδικές που μένουν ανεξίτηλες στην μνήμη μας ανεξάρτητα από την πορεία που ακολουθήσαμε. Κομμάτια ενός υπέροχου πολύχρωμου υφαντού που είναι η ζωή μας.
