Συνέντευξη με τον Δικηγόρο Κωνσταντίνο Καμουζή: Διαζύγιο και διατροφή στην Ελλάδα
Το διαζύγιο και η διατροφή είναι δύο από τα πιο σημαντικά νομικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι πρώην σύζυγοι μετά τον χωρισμό τους. Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, ούτε τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τον νόμο. Για να δώσουμε απαντήσεις στα κρίσιμα αυτά θέματα, συνομιλήσαμε με τον δικηγόρο Κωνσταντίνο Καμουζή, ειδικό σε θέματα οικογενειακού δικαίου.
Εισαγωγή στο Νομικό Πλαίσιο του Διαζυγίου
Δημοσιογράφος: Κύριε Καμουζή, ας ξεκινήσουμε με το διαζύγιο. Ποιες είναι οι βασικές μορφές διαζυγίου στην Ελλάδα και ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται;
Κωνσταντίνος Καμουζής: Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο βασικά είδη διαζυγίου:
- Το συναινετικό διαζύγιο, το οποίο είναι η πιο γρήγορη και απλή διαδικασία, καθώς οι σύζυγοι συμφωνούν από κοινού στη λύση του γάμου.
- Το διαζύγιο με αντιδικία, το οποίο προκύπτει όταν οι σύζυγοι δεν μπορούν να συμφωνήσουν και απαιτείται δικαστική απόφαση.
Το συναινετικό διαζύγιο γίνεται μέσω συμβολαιογράφου και ολοκληρώνεται σε περίπου 10-15 ημέρες. Αντίθετα, το διαζύγιο με αντιδικία μπορεί να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια, ειδικά αν υπάρχουν θέματα διατροφής, επιμέλειας παιδιών ή περιουσίας.
Διατροφή Μετά το Διαζύγιο: Ποιος Πληρώνει και Πόσο;
Ένα από τα βασικά ζητήματα μετά το διαζύγιο είναι η διατροφή. Σε ποιες περιπτώσεις ένας γονέας υποχρεούται να πληρώνει διατροφή;
Κωνσταντίνος Καμουζής: Η διατροφή είναι μια οικονομική υποχρέωση που προκύπτει όταν ένας γονέας δεν διαμένει μόνιμα με το παιδί και πρέπει να συνεισφέρει στα έξοδά του. Σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρα 1485-1493), διατροφή μπορεί να υποχρεούται να πληρώνει ένας πρώην σύζυγος στις εξής περιπτώσεις:
- Για το ανήλικο παιδί: Αν η επιμέλεια ανατεθεί στον έναν γονέα, ο άλλος υποχρεούται να πληρώνει διατροφή.
- Για τον πρώην σύζυγο: Εάν ο ένας σύζυγος δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του μετά το διαζύγιο (π.χ. δεν εργάζεται, έχει αναπηρία κ.λπ.), μπορεί να διεκδικήσει διατροφή από τον άλλον.
Το ποσό της διατροφής εξαρτάται από το εισόδημα του γονέα που υποχρεούται να πληρώσει και τις ανάγκες του παιδιού.
Υπολογισμός Διατροφής: Ποιοι Παράγοντες Λαμβάνονται Υπόψη
Πως υπολογίζεται η διατροφή; Υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος υπολογισμού;
Δεν υπάρχει σταθερό ποσοστό που να καθορίζει τη διατροφή, καθώς κάθε περίπτωση εξετάζεται ξεχωριστά. Οι δικαστές λαμβάνουν υπόψη τους εξής παράγοντες:
- Το εισόδημα και των δύο γονέων.
- Το κόστος διαβίωσης του παιδιού (εκπαίδευση, διατροφή, ρουχισμός, ιατρικά έξοδα).
- Αν υπάρχουν επιπλέον οικονομικές υποχρεώσεις του γονέα που πληρώνει τη διατροφή.
- Αν το παιδί έχει ιδιαίτερες ανάγκες, όπως έξοδα για θεραπείες ή ειδική εκπαίδευση.
Το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει διαφορετικά ποσά ανάλογα με τα δεδομένα κάθε υπόθεσης.
Μπορεί να Τροποποιηθεί το Ποσό της Διατροφής;
Αν ένας γονέας δεν μπορεί να πληρώσει τη διατροφή που έχει οριστεί, μπορεί να την αλλάξει;
Κωνσταντίνος Καμουζής: Ναι, μπορεί. Σύμφωνα με το Άρθρο 1494 του Αστικού Κώδικα, αν υπάρξει σημαντική μεταβολή στα οικονομικά δεδομένα του γονέα που πληρώνει τη διατροφή (π.χ. απόλυση από εργασία, σοβαρό πρόβλημα υγείας), μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο τη μείωση της διατροφής.
Αντίστοιχα, αν οι ανάγκες του παιδιού αυξηθούν, ο γονέας που το φροντίζει μπορεί να ζητήσει αύξηση της διατροφής.
Τι Συμβαίνει αν ο Γονέας Δεν Πληρώνει τη Διατροφή;
Τι μπορεί να κάνει ο γονέας που έχει την επιμέλεια αν ο άλλος γονέας δεν πληρώνει τη διατροφή;
Κωνσταντίνος Καμουζής: Αν ένας γονέας δεν καταβάλει τη διατροφή, τότε υπάρχουν νομικά μέτρα που μπορεί να λάβει ο άλλος γονέας:
- Αγωγή διατροφής: Κατάθεση αγωγής στο δικαστήριο για την καταβολή των οφειλών.
- Αναγκαστική εκτέλεση: Δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών ή κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη.
- Ποινικές κυρώσεις: Σύμφωνα με το Άρθρο 358 του Ποινικού Κώδικα, η μη καταβολή διατροφής μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε ποινικές διώξεις.
Συμβουλές για Γονείς που Χωρίζουν
Δημοσιογράφος: Ποια συμβουλή θα δίνατε σε γονείς που βρίσκονται σε διαδικασία διαζυγίου και πρέπει να συμφωνήσουν για τη διατροφή των παιδιών τους;
Κωνσταντίνος Καμουζής: Το πιο σημαντικό είναι να θυμούνται ότι η διατροφή δεν είναι τιμωρία, αλλά υποχρέωση απέναντι στο παιδί. Για να αποφευχθούν οι δικαστικές διαμάχες, προτείνω:
- Να προσπαθήσουν να συμφωνήσουν εξωδικαστικά μέσω των δικηγόρων τους.
- Να λάβουν υπόψη τις πραγματικές ανάγκες του παιδιού και όχι τις προσωπικές τους διαφορές.
- Να αποφεύγουν τη χρήση της διατροφής ως “όπλο” για να πιέσουν τον άλλον γονέα.
Συμπέρασμα
Το διαζύγιο είναι μια δύσκολη διαδικασία, αλλά η σωστή διαχείριση της διατροφής και της επιμέλειας των παιδιών μπορεί να συμβάλει στην ομαλή μετάβαση όλων των εμπλεκομένων.
Δημοσιογράφος: Σας ευχαριστούμε πολύ, κύριε Καμουζή, για τις πολύτιμες πληροφορίες.
Κωνσταντίνος Καμουζής: Κι εγώ σας ευχαριστώ. Εύχομαι σε όλους τους γονείς που χωρίζουν να βάζουν πάνω απ’ όλα το καλό των παιδιών τους.
