Η πεντακάμαρη γέφυρα Μόρνου αποτελεί ένα στολίδι της μηχανικής, ωστόσο η εγκατάλειψη και η αδιαφορία των αρμοδίων στα 83 χρόνια της ζωής της, σε συνδυασμό με τα Ρίχτερ έχουν καταπονήσει το έργο.
Η ανησυχία για πιθανή σεισμική δραστηριότητα έχει φέρει εκ νέου στην επικαιρότητα το θέμα της γέφυρας Μόρνου, καθώς μάλλον τα μέσα ενημέρωσης είναι τα μοναδικά που δεν της ξεχνούν, δεδομένου ότι οι περιφέρειες Στερεάς και Δυτικής Ελλάδας στις οποίες ανήκει, ουδόλως ενδιαφέρονται.
Η παλιά Γέφυρα Μόρνου, ένα εξαιρετικό έργο μηχανικής, κατασκευής μεταξύ του 1933-1936, βρίσκεται πάνω από το ποταμό Μόρνο. Η γέφυρα έχει συνολικό μήκος 225,00 μέτρα και αποτελείται από πέντε (5) ίσα αμφιέρειστα τοξωτά ανοίγματα μήκους περίπου 45,00 μέτρων έκαστο.
Ενώνει την Φωκίδα με την Αιτωλοακαρνανία, την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, με την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.
Πρόκειται για μια πάρα πολύ σημαντική γέφυρα, που χρήζει άμεση αποκατάσταση.
Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, το 2017 ενέταξε τη μελέτη σε χρηματοδοτικό εργαλείο της Περιφέρειας.
Πραγματοποιήθηκαν ήδη γεωμετρική και στατική αποτύπωση των δομικών μελών του φορέα, ερευνητικές εργασίες και εργαστηριακοί έλεγχοι προσδιορισμού της κατάστασης των υλικών κατασκευής του τεχνικού (σκυρόδεμα, χάλυβα), αποτίμηση του είδους και των διαστάσεων της θεμελίωσης και δειγματοληπτικές γεωτρήσεις για τη διερεύνηση του υπεδάφους θεμελίωσης.
Έχει ολοκληρωθεί ήδη η μελέτη ως προς το σκέλος της αποτύπωσης υφιστάμενης κατάστασης και θα έπρεπε να ανατεθεί το δεύτερο σκέλος που αφορά τα δομικά και κατασκευαστικά στοιχεία του έργου για την αποκατάσταση των ζημιών.
Δυστυχώς όμως, παρότι πέρασαν τέσσερα και πλέον χρόνια από τότε που έγινε η αυτοψία και το πρώτο μέρος της μελέτης, δεν είχαμε καμιά πρόοδο.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι στην προηγούμενη αυτοδιοικητική περίοδο είχε συμφωνηθεί από κοινού με τις περιφέρειες Στερεάς και Δυτικής Ελλάδας η ανάγκη αποκατάστασης της γέφυρας.
Συμφωνήθηκε λοιπόν, να ωριμάσει το έργο η περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας εκπονώντας τη μελέτη και να το εκτελέσει η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, εντάσσοντάς το στο πρόγραμμά της.
Σήμερα, μετά από τόσο καιρό η περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, όχι μόνο δεν έχει ολοκληρώσει τη μελέτη, αλλά ούτε καν έχει αναθέσει τα στατικά και κατασκευαστικά μέρη του έργου. Έχει μείνει απλώς στις διαπιστώσεις και στην πρόταση άμεσων μέτρων για να μην επιβαρύνεται ο φορέας.
Άριστος γνώστης των προβλημάτων της γέφυρας ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας Θανάσης Μαυρομάτης, εξηγεί ότι δεν έχουν τη μελέτη του έργου, ώστε να πάνε στο επόμενο βήμα.
Ξεκαθαρίζει ωστόσο, ότι η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας δεν σκοπεύει να την εγκαταλείψει στην τύχη της και άμεσα έχει σχεδιάσει να εκτελέσει επισκευαστικές εργασίες στα βάθρα της γέφυρας. Η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας δεν θέλει να δει τη γέφυρα γκρεμισμένη, εξ ου και μετακινεί πόρους από αλλού να κάνει όσες επισκευαστικές εργασίες μπορεί. Κρίμα όμως, που δε μπορούμε να πούμε το ίδιο για την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, η οποία από το 2011 που έγινε η αυτοψία δεν έχει καταφέρει να ολοκληρώσει μια μελέτη.
Ιστορία της κατασκευής του έργου
Η ιστορία της γέφυρας του Μόρνου σύμφωνα με την εφημερίδα της Ένωσης Ευπαλιωτών Δωρίδας «Το Ευπάλιο» ξεκινά το καλοκαίρι του μακρινού 1938. Μέχρι τότε η διάβαση του ποταμού ήταν δύσκολη, καθώς οι τεράστιες ποσότητες νερού που κατέβαιναν από τους ορεινούς όγκους των Βαδρουσίων, της Γκιώνας και του Τρικόρφου, τον καθιστούσαν αδιαπέραστο για μεγάλα διαστήματα του χρόνου. Οι επιπτώσεις της κατασκευής της γέφυρας, στην οικονομική ζωή των πεδινών χωριών της Δωρίδας, ήταν καταλυτικές. Για την εποχή της μάλιστα, θεωρείτο πρωτοποριακή και καύχημα της ελληνικής μηχανικής επιστήμης.
Διαθέτει πέντε τόξα, καθένα από τα οποία έχει άνοιγμα 45 μέ τρων. Το ολικό μήκος της γέφυρας είναι 225 μέτρα και το πλάτος του καταστρώματός της είναι 6 μέτρα. Είναι κατασκευασμένη με σιδηροπαγές μπετόν αρμέ. Στοίχισε 10 εκατομμύρια δραχμές, τα οποία καταβλήθηκαν από το κράτος ως μέρος της δαπάνης για την κατασκευή της εθνικής οδού Πειραιώς – Μεσολογγίου.
Η σημασία της για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής ήταν καταλυτική. Επίσης είχε και μεγάλη στρατιωτική σημασία. Οι εφοδιοπομπές για τον ελληνικό στρατό που πολεμούσε στα βουνά της Ηπείρου το 1940-1941 πέρασαν από αυτή τη γέφυρα.
Το 1941 βομβαρδίστηκε από γερμανικά στούκας χωρίς όμως να υποστεί ζημιές. Το 1941 υπήρξε η σκέψη από τα συμμαχικά στρατεύματα να την ανατινάξουν για να εμποδίσουν την προέλαση των Γερμανών και των Ιταλών. Ευτυχώς όμως επικράτησε η άποψη να μην γκρεμιστεί, διότι ο Μόρνος στο σημείο αυτό δεν ήταν ικανός να εμποδίσει τα μηχανοκίνητα πολεμικά μέσα των Γερμανών. Σε ανάλογες περιπτώσεις στα γεφύρια στη «Ρέρεση» και στο «Στενό», πριν το Λιδορίκι, όπου ο Άγγλος αξιωματικός Τζέφ ανατίναξε τα πέτρινα γεφύρια, οι Γερμανοί βρήκαν τρόπους και πέρασαν σχετικά εύκολα το Μόρνο
Ρεπορτάζ εφημερίδας «ΩΡΑ της Φωκίδας»
