Σα σήμερα, 14 Απριλίου 1944: Το Αγρίνιο θρηνεί τους 120 εκτελεσμένους του

Σαν σήμερα, 14 Απριλίου του 1944, Μεγάλη Εβδομάδα, Εβδομάδα των Παθών, το Αγρίνιο θρηνεί!

Θρηνεί τα 120 παλικάρια που κρεμάστηκαν-εκτελέστηκαν από τον στρατό των Ναζί και τους συνεργάτες τους, στην κεντρική πλατεία και στην Αγία Τριάδα. Tαπεινή μνήμη λοιπόν, στους Πατριώτες που θυσιάστηκαν για την Ελευθερία της Πατρίδας μας πολεμώντας τον κατακτητή.

Τα ακόλουθα ιστορικά ντοκουμέντα εκείνης της περιόδου, που προέρχονται από την αποδελτίωση των γερμανικών στρατιωτικών αρχείων για τα γεγονότα εκείνων των ημερών στο Αγρίνιο. Υπενθυμίζω ότι στο Αγρίνιο, είχε έδρα η 104. Jäger Division( 104η Μεραρχία Κυνηγών) που υπάγονταν στο 22ο Σώμα του Γερμανικού Στρατού των Ιωαννίνων.

Ακολουθούν τα κείμενα σε μεταγραφή των αντίστοιχων ντοκουμέντων εκ της γερμανικής όπως και αλλά και η μετάφρασή τους:

α) Aναφορά απο το πολεμικό ημερολόγιο του Tάγματος Eφοδιασμού της 104ης Μεραρχίας Κυνηγών της 09ης Απριλίου1944.

Αm 9.4.44 wurde der auf der Kleinbahnstrecke Messolongion-Agrinion verkehrende Transportzug bei km 41 nördlich Stamna von kommunist. Banden überfallen und in Brand gesetzt. Es verbrannten 5 Wagen mit je 25 Fass Kraftstoff, 1 Personenwagen mit Wehrmachtsangeh. und Zivil und der Packwagen. Die Abteilung hatte hierbei 3 Tote. Als Sühnemassnahme wurden am 14.4.44 in Agrinion 3 Kommunisten erhängt und 85 Kommunisten erschossen.

Μετάφραση στα Ελληνικά:

Στις 09 Απριλίου1944 τρένο δέχτηκε επίθεση από συμμορίτες κομμουνιστές στο 41ο χλμ. βόρεια της Σταμνάς της γραμμής Μεσολογγίου-Αγρινίου και κάηκε. Καταστράφηκαν 5 βαγόνια φορτωμένα το καθένα με 25 βαρέλια καυσίμου, 1 βαγόνι μεταφοράς στρατιωτικού υλικού και 1 βαγόνι μεταφοράς πολιτών και εμπορευμάτων. Το Τμήμα εφοδιασμού είχε 3 νεκρούς. Σε αντίποινα εκτελέστηκαν στο Αγρίνιο στις 14 Απριλίου του 1944, 85 κομμουνιστές και 3 κρεμάστηκαν.

β) Aναφορά από το πολεμικό ημερολόγιο του Σώματος Στρατού Ιωαννίνων της 11ης Απριλίου1944.

CONFIDENTIAL
11.4. eigenes Aufklärungsunternehmen in Zusammenarbeit mit Evzonen stiess w Agrinion auf Feindwiderstand. 12 Feindtote. 100 kommunistische Verdächtige im Raum Agrinion festgenommen. 2 italienische Überläufer festgenommen. 1 italienisches Gewehr, 1 Trommelrev. , Handgranaten und 3 Karetten Munition erbeutet.
Korpsgruppe Joannina
Ic
Br. B. Nr. 539/44 geh.

Μετάφραση στα Ελληνικά:

ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟ

11 Απριλίου. Ενιαία επιχείρηση αναγνώρισης σε συνεργασία με τους ευζώνους(ταγματασφαλίτες-γερμανοτσολιάδες) αντιμετώπισε την αντίσταση του εχθρού δυτικά του Αγρινίου.

12 εχθροί νεκροί. Ως ύποπτοι συνελήφθησαν 100 κομμουνιστές στην περιοχή του Αγρινίου, 2 Ιταλοί που αυτομόλησαν. Ως λάφυρα κατασχέθηκαν, 1 ιταλικό τουφέκι, 1 περίστροφο , χειροβομβίδες και 3 κιβώτια πυρομαχικών.

Σώμα Στρατού Ιωαννίνων

Ic
Br. B. Nr. 539/44 geh.

γ) Aναφορά από το πολεμικό ημερολόγιο του Σώματος Στρατού Ιωαννίνων της 15ης Απριλίου1944.

Geheim!
Nach Kenntnisnahme vernichten!
15.4.44 Obkdo. H. Gr. E Ia Korpsgruppe gltd. Ic Joannina, Ia

Tagesanmeldung vom 15.4.44
1.) Als Sühnemaßnahme für Bandenüberfall auf Eisenbahnzug bei Stamna (vgl. Tagesmeldung vom 10.4.) 120 Kommunisten erschossen bezw. Erhängt. Geld- Viehabgaben für Ortschaften in denen sich beteiligte Bandenangehörigen aufgehalten haben. Einzelne Häuser von Bandenangehörigen niedergebrannt.
Unternehmen „Schakal“ ohne Feindberührung abgeschlossen.
2.) Keine eigenen Truppenbewegungen.
3.) Straßen anläge unverändert, Wetter bedeckt, geringe Niederschlage.
4.) Verluste:
Eigene Verluste: 10 Tote, 4 Verwundete, Freiwillige 1 Toter 5 Verwundete (Kaukasier).
Bandenverluste: 38 Tote, 10 Verwundete.
Beute: 3 Karetten Munition, 17 Gewehre, 2 Trommelrevolver.
Korpsgruppe Joannina
Ia, 947/44 geh.
F.d.R.
Lt. u O1

Μετάφραση στα Ελληνικά:

Απόρρητον!

Μετά την γνωστοποίηση να το καταστρέψετε!

15 Απριλίου 1944 Ανωτέρα Διοίκηση της ομάδας Στρατιών Ε , Σώμα Στρατού Ιωαννίνων

Ημερήσια αναφορά της 15ης Απριλίου 1944

1.) Σε αντίποινα για την επίθεση που δέχτηκε ο σιδηροδρομικός συρμός στη Σταμνά από συμμορίτες(σχετική αναφορά της 10ης Απριλίου) συνολικά 120 κομμουνιστές εκτελέστηκαν και κρεμάστηκαν. Επίδοση χρημάτων και ζώων στις περιοχές που διέμεναν οι συμμετέχοντες συμμορίτες. Μεμονομένα σπίτια συμμοριτών αποτεφρώθηκαν.Η πολεμική επιχείρηση «τσακάλι» εξετελέσθη χωρίς κάποια εχθρική αντίδραση.

2.) Καμία μετακίνηση των ημετέρων δυνάμεων.

3.) Η κατάσταση των δρόμων αμετάβλητη, καιρός νεφελώδης, ασθενείς βροχοπτώσεις.

4.) Απώλειες

Ημέτερες απώλειες: 10 νεκροί, 4 τραυματίες, εθελοντές (ταγματασφαλίτες-γερμανοτσολιάδες), 1 νεκρός, 5 τραυματίες Καυκάσιοι.

Απώλειες των συμμοριτών: 38 νεκροί, 10 τραυματίες.

Ως λάφυρα κατασχέθηκαν, 3 κιβώτια πυρομαχικών, 17 τουφέκια, 2 περίστροφα.

Σώμα Στρατού Ιωαννίνων

Ia, 947/44 geh.
F.d.R.
Lt. u O1

δ) Πρωϊνή αναφορά από το πολεμικό ημερολόγιο του Σώματος Στρατού Ιωαννίνων της 16ης Απριλίου1944.

Morgenmeldung 16.04.44
g) Zur Vollstreckung Sühnemaßnahmen in Agrinion: Hass der Bevölkerung richtet sich in erster Linie gegen Evzonen als Ausführende . Abschreckende Wirkung erreicht.
Korpsgruppe Joannina
Br. 8 Nr. 622/44 geh.

Μετάφραση στα Ελληνικά:

Πρωϊνή αναφορά της 16ης Απριλίου 1944

1. g) Με αφορμή την επιβολή αντιποίνων στο Αγρίνιο, το μίσος των κατοίκων στρέφεται κατά των Ευζώνων (ταγματασφαλιτων-γερμανοτσολιάδων) ως εκτελεστών. Επιτεύχθηκε αποτρεπτικό αποτέλεσμα.

Σώμα Στρατού Ιωαννίνων

Br. 8 Nr. 622/44 geh.

ε) Φωτογραφία τεκμήριο του 1944 από την κεντρική πλατεία του Αγρινίου. Εύζωνοι, κατά την γερμανική στρατιωτική ορολογία, Γερμανοτσολιάδες-ταγματασφαλίτες στα καθ΄ημάς, σε πρωϊνή έπαρση της σημαίας. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από τον Γερμανό αξιωματικό Tippman, από το παράθυρο του τότε ξενοδοχείου Palace, που ήταν επιταγμένο,στην ΒΔ πλευρά της πλατείας.(Πηγή φωτογραφίας, παλαιότερη δημοπρασία παλαιοπωλείου ebay).

Συντάκτης του άρθρου, έρευνα αρχείου και ©: Αλέξιος Γ. Κατεφίδης, εκπαιδευτικός, τέως υποδιευθυντής του Ελληνικού Λυκείου Νυρεμβέργης.

Δημοσιεύθηκε στο Facebook, στην ομάδα Αιτωλία και Ακαρνανία στο πέρασμα του χρόνου, Aetolia Acarnania tempus.