Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολούθησε το κοινό την παρουσίαση του νέου βιβλίου του Πάνου Κατσούλη, «Κρατική Διοίκηση και Μορφές Αυτοδιοίκησης στην Τουρκοκρατία, σε Δυτική Ρούμελη και Μοριά», χθες βράδυ, στο Μεσολόγγι.
Στην εκδήλωση που έγινε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Διοικητηρίου, παρευρέθηκαν πολλοί και εκλεκτοί καλεσμένοι, μεταξύ των οποίων οι βουλευτές, Γ. Βαρεμένος και Θ. Μωραΐτης, ο δήμαρχος Μεσολογγίου, Κ. Λύρος, η πρώην βουλευτής Μ. Τριανταφύλλου φίλοι, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και συνάδελφοι του συγγραφέα.
Αρχικά την εκδήλωση χαιρέτησε ο Δήμαρχος Μεσολογγίου, Κώστας Λύρος και αμέσως μετά η εκπρόσωπος της Αδελφότητας, Μαρίνα Κασσαβέτη – Χολέβα.
Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Γιάννης Μακρής, ο πρόεδρος της Αδελφότητας Απογόνων ο οποίος αναφέρθηκε στο Μεσολόγγι και την πορεία του πριν τα 200 χρόνια.
«Η πρώτη φορά που αναφέρεται το Μεσολόγγι ήταν τον 13ο αιώνα ως χώρος με ιχθυοτροφεία που βγάζει εξαιρετικά αλιεύματα και αυγοτάραχο.
Τον 17ο αιώνα που η πόλη ήταν σε μεγάλη ακμή και καταγράφεται να έχει από τους μεγαλύτερους εμπορικούς στόλους της Μεσογείου ενώ οι Μεσολογγίτες ήταν οι πρώτοι που έφτιαξαν μεγάλα πλοία και όργωσαν όχι μόνο την Μεσόγειο αλλά και στον Ατλαντικό.
Τον 18ο αιώνα το Μεσολόγγι μαζί με το Αιτωλικό ήταν οι μόνες πόλεις της Στερεάς Ελλάδας που πήραν μέρος στην εξέγερση και καταστράφηκαν ολοσχερώς αλλά σχεδόν πενήντα χρόνια μετά, το 1821, ήταν πάλι μια ακμάζουσα πόλη με ισχυρή οικονομία, με πολύ ισχυρό κοινωνικό ιστό και αναπτυγμένη παιδεία.
Πήρε μέρος στην Επανάσταση με πνεύμα αδιάλλακτου αγώνα υπέρ της ελευθερίας που οδήγησε στο τέλος στο μεγαλείο και την εθελοθυσία της Εξόδου.
Η Έξοδος δεν ήταν ούτε τυχαίο ούτε συγκυριακό γεγονός ήταν η κυρίαρχη ιδεολογία των Μεσολογγιτών» ανέφερε ο Γιάννης Μακρής
Ακολούθως, ο Γρηγόρης Θεοδωράκης, πρώην Γ.Γ. Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ και αφού περιέγραψε το περιεχόμενο και τη δομή του βιβλίου αναφέρθηκε στις ομοιότητες του τρόπου λειτουργίας της διοίκησης εκείνης της περιόδου με το σήμερα, εστιάζοντας σε δύο κυρίως σημεία:
Ισχυρίστηκε ότι πολλά αρνητικά στοιχεία που χαρακτήριζαν τη λειτουργία του πολιτικού και διοικητικού συστήματος κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, μεταφέρθηκαν στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας του νεότερου Ελληνικού κράτους. Ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το κυρίαρχο στοιχείο επί δεκαετίες στη λειτουργία του ελληνικού κράτους ήταν οι πελατειακές σχέσεις, τα επιμέρους φέουδα και βέβαια η συναλλαγή…Το ρουσφέτι και το μπαξίσι αποτέλεσαν δομικά στοιχεία στη συγκρότηση του ελληνικού κράτουςκαι παρά τις όποιες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες δυστυχώς σε αρκετές περιπτώσεις επικρατούν ακόμη και σήμερα».
Υποστήριξε ότι η ανάγκη για ομογενοποίηση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους μετά την επανάσταση, οδήγησε σε έναν πλήρη συγκεντρωτισμό που στην πορεία του χρόνου διογκώθηκε με αρνητικές συνέπειες για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
«Το ελληνικό κράτος μετατράπηκε σε ένα υδροκέφαλο, απολύτως συγκεντρωτικό, αθηνοκεντρικό κράτος που απομυζά την ελληνική περιφέρεια στερώντας από αυτή πολύτιμους πόρους και οδηγώντας σε μια ανισόρροπη και στρεβλή ανάπτυξη» υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ο Γρηγόρης Θεοδωράκης έκλεισε την παρέμβασή του λέγοντας: «Σήμερα, 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821 ίσως μια νέα επανάσταση είναι αναγκαία, με στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου δημοκρατικού και αποτελεσματικού, αποκεντρωμένου κράτους».
Η βιβλιοπαρουσίαση ολοκληρώθηκε από τον ίδιο τον συγγραφέα, ο οποίος αναφερόμενος στο βιβλίο του είπε «για την εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση του 1821 έχουν δικαίως γραφτεί πολλά, τόσο στο πλαίσιο της διεθνούς ιστοριογραφίας όσο και κυρίως σε αυτό της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Τα πολεμικά γεγονότα, οι ήρωες τους, οι μεγάλες και μικρές μάχες, η θυσία των απλών και των επώνυμων Ελλήνων και Φιλελλήνων, είναι εκείνα που κυριαρχούν και καταλαμβάνουν περίοπτη θέση στις μνήμες μας αλλά και στη διαμόρφωση του εθνικού μας υποσυνείδητου.
Η δική μου προσπάθεια επιχειρεί να αναλύσει μια «αόρατη», ενδιαφέρουσα αλλά και ιστορικά σημαντική πτυχή της ιστορικής εξέλιξης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Τη θεσμική διάσταση της κρατικής και κοινοτικής της λειτουργίας, όπως αυτή συγκεκριμενοποιούνταν στον τότε ελλαδικό χώρο και ειδικά στις περιοχές των Σαντζακίων της Δυτικής Ρούμελης και του Μοριά.
Στο Μορέα κυρίαρχος ήταν ο ρόλος των τοπικών προεστών και κοτζαμπάσηδων, ενώ αντιστρόφως στο Κάρλελι βασικός ήταν ο ρόλος των αρματολών και των αρματολικιών. Έτσι στην Πελοπόννησο κυριαρχούσε η πολιτική λειτουργία, σε αντίθεση με τη Δυτική Ρούμελη όπου τον πρώτο ρόλο είχαν οι στρατιωτικοί (αρματολοί), δίχως βεβαίως αυτό να σηματοδοτεί την παγίωση αυτών των σχηματικών λειτουργιών στο χρόνο και ειδικά εντός ενός καθεστώς το οποίο βρισκόταν σε μια παλίνδρομη κίνηση ακμής – παρακμής.
Όσον αφορά το ρόλο των «αυτοδιοικούμενων» ελληνικών κοινοτήτων, υφίστανται αρκετές ομοιότητες στη μορφή της διοίκησης τους, αλλά και σημαντικές διαφοροποιήσεις ανά περιοχή οι οποίες σχετίζονται με το «βαθμό ελευθερίας» τους από το θεοκρατικό καθεστώς. Ενδεχομένως από τη σκοπιά της πολιτικής ιστορίας, πιο ενδιαφέρουσα να είναι η περίπτωση των κοινοτήτων του Μοριά.
Τέλος σημαντικό μέρος της παρούσας εργασίας αναλώνεται στιςς θεσμικές προσπάθειες συλλογικής λειτουργίας των επαναστατημένων Ελλήνων (Γερουσίες), τόσο στη διάρκεια της επανάστασης όσο και αμέσως μετά από αυτή. Προσπάθειες που άφησαν ανεξίτηλη τη σφραγίδα τους – θετικά και αρνητικά – στη μεταγενέστερη συγκρότηση του νεοελληνικού κράτους.
Συνοπτικά, ας θεωρηθεί το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας, ως τη δική μου μικρή οφειλή και συμβολή στα 200 χρόνια της ελληνικής επανάστασης».
Την εκδήλωση συντόνισε η Μεσολογγίτισσα δημοσιογράφος στην ΕΡΤ, Κάτια Αντωνιάδη.
Πηγή: messolonghinews.gr