Κύρια σημεία ομιλίας της Δ. Μονιούδη-Γαβαλά στα "Παναγρίνεια"
Κύρια σημεία ομιλίας στα Παναγρίνεια, την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου στην εκδήλωση με θέμα «Αγρίνιο: Ιστορία-Ταυτότητα-Προοπτική» απο την Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πατρών, Τμήμα Διαχείρισης Πολιτισμικού Περιβάλλοντος και Νέων Τεχνολογιών
Στο ενιαίο αστικό δίκτυο της Ευρώπης διαμορφώνονται ιεραρχίες πόλεων σε σχέση με την απόδοσή τους σε οικονομικούς τομείς και στο επίπεδο των επιδράσεών τους (διεθνές, εθνικό, περιφερειακό).
Συνεχώς αυξάνεται ο αριθμός των πόλεων που οργανώνονται σε συνεργασίες και ανταλλαγή ιδεών σε ζητήματα καθορισμού πολιτικής και εφαρμογής προγραμμάτων σε διάφορους τομείς (τουρισμός, διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς κ.ά.). Μια τέτοια συνέργεια είναι τα Παναγρίνεια.
Η αναπτυξιακή προοπτική σχετίζεται με την αναβάθμιση της εικόνας της πόλης και την ανάδειξη της ταυτότητας του τόπου.
Στον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο οι πόλεις με πληθυσμό μέχρι 100.000 κατοίκους θεωρούνται η δυναμικότερη ομάδα, έχοντας γνωρίσει από τη δεκαετία του 1980 οικονομική και δημογραφική ανάπτυξη, ως συνέπεια της μαζικής αστικοποίησης των πληθυσμών και της συγκέντρωσης των οικονομικών δραστηριοτήτων σε αστικές περιοχές. Σήμερα, βιώνουν τη μετα-βιομηχανική εποχή.
Οι κύριες τομές στην ιστορία του χώρου του Αγρινίου ήταν:
-Τα μέσα του 19ου αιώνα, περίοδος που χαρακτηρίστηκε από εντυπωσιακές κινήσεις εκσυγχρονισμού με κρατικές πρωτοβουλίες: τη σύνταξη κτηματολογίου και τη σύνταξη και έγκριση του πολεοδομικού σχεδίου. Η σύνταξη κτηματολογίου δεν ήταν συνήθης για την εποχή και αποδεικνύει την επιθυμία του κράτους για ορθολογιστική ανάπτυξη και την πίστη στις δυνατότητες της πόλης.
–Η περίοδος της δημαρχίας Μιχαήλ Μπέλλου (από το 1879). Τότε άρχισε η εφαρμογή του σχεδίου. Οι τροποποιήσεις στο εγκεκριμένο σχέδιο της οθωνικής εποχής ήταν μικρής κλίμακας και δεν ανέτρεπαν τις ρυθμίσεις. Η πόλη τότε άρχισε να αποκτά τη νεωτερική μορφή της.
-Ο μεσοπόλεμος, η εποχή της ακμής: η ανάπτυξη της καλλιέργειας και της εμπορίας του καπνού άλλαξε τον χαρακτήρα της πόλης. Μετέτρεψε το Αγρίνιο από τις αρχές του 20ού αιώνα σε δυναμικό οικονομικό κέντρο και το έφερε σε επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο. Ο κύριος παράγων για την οικιστική εξέλιξη της πόλης ήταν η συγκέντρωση πλούτου από την καλλιέργεια και την εμπορία του καπνού. Τότε κατασκευάστηκαν οι μεγάλες καπναποθήκες (Παπαστράτου, Παπαπέτρου, Ηλιού, Καμποσιώρα-Αβραμίκου και οι κατεδαφισμένες Παναγοπούλου και Κόκκαλη). Την ίδια εποχή οι πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής, που με την εργασία τους συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας του καπνού, ξανάστησαν τη ζωή τους στους προσφυγικούς συνοικισμούς του Αγίου Κωνσταντίνου και της Ερυθραίας.
Η ένταξη του Αγρινίου σε δίκτυο πόλεων στο ενιαίο αστικό σύστημα της Ευρώπης μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια στην ανάπτυξη. Οι καπναποθήκες αποτελούν τοπόσημα και σημαντικά μνημεία της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής. Ο «κόσμος του καπνού» είναι μια τουριστικά αξιοποιήσιμη πολιτιστική κληρονομιά που μπορεί να γίνει πόρος οικονομικής ανάπτυξης και να αποτελέσει ένα πεδίο για τη δημιουργία brand name της περιοχής με σκηνικό την ιστορία της.
Για να αποκτήσει το Αγρίνιο θέση ως «ειδική» πόλη μέσα στο ενιαίο ευρωπαϊκό αστικό δίκτυο πρέπει να έχει την ανάλογη διαμόρφωση του αστικού χώρου και την κατάλληλη οδική σύνδεση. Ο νέος οδικός άξονας της Ιόνιας Οδού διαμορφώνει μια νέα δυναμική, με θετικές αναπτυξιακές προοπτικές που προκύπτουν από τη γεωγραφική θέση της πόλης.
