Δυτική Ελλάδα

ΚΕΕΛΠΝΟ: Γραφείο νοσημάτων που προλαμβάνονται με Εμβολιασμό και Συγγενών Νοσημάτων

epi-emboliaΣκοπός
Το Γραφείο Νοσημάτων που προλαμβάνονται με Εμβολιασμό και Συγγενών Νοσημάτων έχει σαν σκοπό:
– Την επιδημιολογική επιτήρηση των νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό (VPD, vaccine preventable diseases) και των συγγενών νοσημάτων
– Την προαγωγή του εμβολιασμού
– Την πρόληψη της μετάδοσης των VPD
– Την ενημέρωση κοινού και επαγγελματιών υγείας για θέματα μετάδοσης και πρόληψης των VPD.Λειτουργίες και Δράσεις
Α. Επιδημιολογική επιτήρηση VPD
Το Γραφείο Νοσημάτων που προλαμβάνονται με Εμβολιασμό (VPD, vaccine preventable diseases) και Συγγενών Νοσημάτων του Τμήματος Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης επιτηρεί τα νοσήματα: μηνιγγίτιδα (Βακτηριακή και Άσηπτη) και μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος, ιλαρά, ερυθρά, παρωτίτιδα, κοκκύτη, επιπλεγμένη ανεμευλογιά, τέτανο/νεογνικό τέτανο, διφθερίτιδα, πολιομυελίτιδα και τα συγγενή νοσήματα (ερυθρά, σύφιλη, τοξοπλάσμωση). Η επιτήρηση των νοσημάτων αυτών γίνεται κυρίως μέσω του συστήματος υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων (ΥΔΝ) ενώ στοιχεία λαμβάνονται επίσης και μέσω του συστήματος παρατηρητών νοσηρότητας στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (sentinel). Στο σύστημα ΥΔΝ περιλαμβάνονται τα προαναφερθέντα νοσήματα, οι ορισμοί των οποίων, τα δελτία δήλωσης και οι οδηγίες για τη συμπλήρωσή τους, είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του ΚΕΕΛΠΝΟ (www.keelpno.gr).
Οι ορισμοί κρούσματος που χρησιμοποιούνται είναι σύμφωνοι με αυτούς που ορίζει η Ευρωπαϊκή Κοινοτική νομοθεσία (2008/426/EC). Η ιλαρά, η ερυθρά, η παρωτίτιδα, ο κοκκύτης και η ανεμευλογιά επιτηρούνται επίσης μέσω του συστήματος παρατηρητών νοσηρότητας στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (sentinel) με το οποίο επιτηρούνται νοσήματα με ευρύτερη σημασία για τη δημόσια υγεία τα οποία παρουσιάζουν σχετικά αυξημένη συχνότητα και κατά κανόνα έχουν ήπια κλινική εικόνα (και έτσι συνήθως δεν απαιτείται νοσηλεία σε νοσοκομείο).
Ειδικότερα το Γραφείο συντονίζει:
· την υποδοχή, εκτίμηση και διεκπεραίωση δελτίων υποχρεωτικής δήλωσης VPD
· την επιτήρηση και τη διαδικασία απόκρισης στις δηλώσεις VPD
· την ανίχνευση και διερεύνηση μεμονωμένων κρουσμάτων, συρροών και επιδημιών VPD, σε συνεργασία με άλλους φορείς δημόσιας υγείας (όπως οι Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Περιφερειών)
· την έκδοση οδηγιών και οργάνωση παρεμβάσεων σε συμβάντα δημόσιας υγείας, που οφείλονται σε VPD (μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος των κρουσμάτων και ευρύτερης διασποράς της νόσου)
· την εκτίμηση της επίπτωσης και των διαχρονικών τάσεων των VPD, τόσο στο σύνολο της χώρας όσο και στις επιμέρους γεωγραφικές περιοχές και της συμμετοχής διαφόρων παραγόντων κινδύνου στη νοσηρότητα
· τη συμβουλευτική σε ιατρούς, επαγγελματίες υγείας, λειτουργούς δημόσιας υγείας και στο κοινό σε θέματα δημόσιας υγείας που αφορούν τα VPD
· την κατάρτιση πρωτοκόλλων και διαδικασιών επιδημιολογικής επιτήρησης για VPD
· την αποστολή δεδομένων που αφορούν τα VPD στον Π.Ο.Υ. (World Health Organization Communicable Disease Annual Reporting Form), και στο ECDC.Α1. Επιτήρηση Πολιομυελίτιδας 
Ανάμεσα στα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό η πολιομυελίτιδα έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς αποτέλεσε στο παρελθόν μάστιγα. Μετά την εφαρμογή συστηματικού εμβολιασμού και στενής επιδημιολογικής επιτήρησης ο ΠΟΥ ανακήρυξε ως περιοχές ελεύθερες πολιομυελίτιδας (polio free regions) την Αμερικανική Ήπειρο το 1994, το Δυτικό Ειρηνικό το 2000 και την Ευρώπη το 2002. Για τη διατήρηση της Ευρώπης και των άλλων περιοχών ως ελεύθερες νόσου ο ΠΟΥ έθεσε σε εφαρμογή την επιτήρηση της οξείας χαλαρής παράλυσης (Ο.Χ.Π.) σε όλα τα άτομα <15 ετών αλλά και οποιασδήποτε ηλικίας όταν υπάρχει υποψία πολιομυελίτιδας. Η επιτήρηση και διερεύνηση όλων των περιστατικών ΟΧΠ αυξάνει την ευαισθησία του συστήματος ώστε να γίνει έγκαιρη ανίχνευση έστω και των σπάνιων κρουσμάτων, να ανιχνευθεί η είσοδος άγριου ιού από ενδημικές χώρες και να προσδιοριστούν τα κρούσματα που σχετίζονται με το εμβόλιο. Στη χώρα μας η επιτήρηση της ΟΧΠ είναι καθοριστικής σημασίας λόγω ιδιαιτεροτήτων όπως η είσοδος μεταναστών και προσφύγων από ενδημικές περιοχές, η ύπαρξη ειδικών πληθυσμιακών ομάδων με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη (πχ. αθίγγανοι) και η γειτνίαση με χώρες μέχρι πριν ενδημικές ή όπου κατέρρευσαν τα συστήματα υγείας. Στο κλινικοεργαστηριακό δίκτυο επιτήρησης ΟΧΠ συμμετέχουν 52 γιατροί (νευρολόγοι, παιδίατροι και εντατικολόγοι) από 24 νοσοκομεία της χώρας.
Στα πλαίσια του δικτύου γίνονται τα εξής:
· Εβδομαδιαία ενεργητική αναζήτηση περιστατικών ΟΧΠ (τηλεφωνική επικοινωνία με τους ιατρούς), επιβεβαίωση τήρησης της προβλεπόμενης διαδικασίας (δελτίο δήλωσης, δείγματα κοπράνων, επανεξέταση μετά 60 ημέρες)
·  Εβδομαδιαία δήλωση των περιστατικών στον ΠΟΥ (ή μηδενική δήλωση), μέσω ειδικής βάσης δεδομένων στο διαδίκτυο
·  Συνεργασία με το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Εντεροϊών/Πολιοϊών (Ελληνικό Ινστιτούτο Pasteur) για τον εργαστηριακό έλεγχο των δειγμάτων κοπράνων
· Συμμετοχή, διοικητική και γραμματειακή υποστήριξη στις συνεδριάσεις της Επιστημονικής Επιτροπής «Committee of Experts» για την παρακολούθηση του Προγράμματος Εκρίζωσης της Πολιομυελίτιδας.
· Συμμετοχή στη σύνταξη της – προτυποποιημένης από τον ΠΟΥ – ετήσιας έκθεσης των δραστηριοτήτων της χώρας, που αφορά στην επιτήρηση της πολιομυελίτιδας – ΟΧΠ και στη διατήρηση της χώρας ελεύθερης νόσου (η έκθεση συντάσσεται από την Εθνική Επιτροπή Αξιολόγησης του Προγράμματος Εκρίζωσης της Πολιομυελίτιδας)
· Ενημέρωση – ανατροφοδότηση των συνεργατών του δικτύου ΟΧΠ, σχετικά με τα αποτελέσματα της επιτήρησης της ΟΧΠ στην Ελλάδα.
Στα πλαίσια εντατικοποίησης της επιτήρησης της πολιομυελίτιδας στη χώρα μας, το Γραφείο συντονίζει :
· Την οργάνωση και λειτουργία προγράμματος συμπληρωματικής επιτήρησης εντεροϊών (Νοε 2010- Νοε 2011), κατόπιν οδηγίας της Επιστημονικής Επιτροπής «Committe of Experts» για την παρακολούθηση του Προγράμματος Εκρίζωσης της Πολιομυελίτιδας, με τη συμμετοχή 9 Ιατροκοινωνικών Κέντρων και του Κέντρου Υποδοχής Αιτούντων Άσυλο Λαυρίου (συλλογή δειγμάτων κοπράνων από υγιή παιδιά που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου), σε συνέχεια του πιλοτικού προγράμματος που πραγματοποιήθηκε το έτος 2008.
· Την οργάνωση προγράμματος συμπληρωματικής επιτήρησης της πολιομυελίτιδας με εργαστηριακό έλεγχο λυμάτων
· Την αναδιοργάνωση και επέκταση του δικτύου επιτήρησης της ΟΧΠ, με την προσθήκη και άλλων ιατρών-συνεργατών
· Τη σύνταξη προσχέδιου πρότασης για το Εθνικό Πρόγραμμα Δράσης για την Πολιομυελίτιδα (σύμφωνα με τις οδηγίες του ΠΟΥ), κατόπιν αιτήματος της Επιστημονικής Επιτροπής «Committe of Experts» για την παρακολούθηση του Προγράμματος Εκρίζωσης της Πολιομυελίτιδας.

Α2. Επιτήρηση της Μηνιγγίτιδας 
Ένα από τα νοσήματα που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το ευρύ κοινό είναι η μηνιγγίτιδα. Η Ελλάδα αποτελεί μια από τις ελάχιστες χώρες στον κόσμο που επιτηρεί τη μηνιγγίτιδα ως σύνολο, δηλαδή συλλέγει στοιχεία τόσο για τη μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο (που αποτελεί συνήθως τον κύριο στόχο της επιτήρησης), όσο για τη βακτηριακή αλλά και την άσηπτη μηνιγγίτιδα. Το Γραφείο νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό συγκεντρώνει στοιχεία μέσω υποχρεωτικής δήλωσης για τα κρούσματα μηνιγγίτιδας , τα οποία νοσηλεύονται σε Νοσοκομεία όλης της χώρας και με καθημερινή επικοινωνία με το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας (ΕΚΑΜ)της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας. Ακολουθεί επικοινωνία με το Νοσοκομείο όπου νοσηλεύεται ο ασθενής προκειμένου να ληφθούν συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με την κλινική εικόνα και τα εργαστηριακά ευρήματα του ασθενούς και αποστολή των δηλώσεων με fax στις Δ/νσεις Δημόσιας Υγείας και Μέριμνας των Περιφερειών. Κεφαλαιώδους σημασίας είναι η αιτιολογική κατάταξη του κρούσματος προκειμένου να ληφθούν σε συνεργασία με τις Διεύθυνσεις Υγείας όλα τα απαραίτητα μέτρα (χημειοπροφύλαξη ή/και εμβολιασμός όταν χρειάζεται) ώστε να αποτραπεί η διασπορά της νόσου σε όλα τα άτομα που ήρθαν σε στενή επαφή με το κρούσμα.
Ειδικότερα η επιτήρηση της μηνιγγίτιδας περιλαμβάνει τις ακόλουθες δράσεις από το Γραφείο νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό:
· Διερεύνηση κρουσμάτων μηνιγγίτιδας, συντονισμός των απαραίτητων παρεμβάσεων και συμβουλευτική για την προστασία της δημόσιας υγείας (επικοινωνία με ιατρούς και Δ/νσεις Δημόσιας Υγείας Περιφερειών)
· Έλεγχο της πληρότητας των δελτίων δήλωσης και καταχώρησή τους στην ειδική βάση δεδομένων της μηνιγγίτιδας
· Ανταλλαγή στοιχείων και διασταύρωση δεδομένων με το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας με καθημερινή τηλεφωνική επικοινωνία και ενεργητική αναζήτηση κρουσμάτων μηνιγγίτιδας που δεν έχουν δηλωθεί. Το ΕΚΑΜ ταυτοποιεί ορισμένους από τους αιτιολογικούς παράγοντες που προκαλούν μηνιγγίτιδα (βακτηριακή ή ιογενή) όπως: Neisseria meningitidisStreptococcus pneumonia, Haemophilus influenzae type b, Listeria monocytogenes, Streptococcus spp, Pseudomonas aeruginosa,Haemophilus spp (non b,) Staphylococcus aureus, Εντεροϊοί και Ερπητοϊοί (HSV-1, HSV-2). Η ταυτοποίηση γίνεται με συμβατικές (καλλιέργεια, οροτυπία) και μοριακές τεχνικές
· Ενίσχυση της αποστολής δειγμάτων για εργαστηριακή επιβεβαίωση και τυποποίηση του στελέχους στα κρούσματα βακτηριακής μηνιγγίτιδας.
Α3. Επιτήρηση ιλαράς 
Η ιλαρά αποτελεί την επόμενη νόσο-στόχο του ΠΟΥ προς εξάλειψη μετά την πολιομυελίτιδα. Για την παγκόσμια επίτευξή του φαίνεται ότι απαιτούνται περισσότερα από 10 χρόνια όμως για την Ευρωπαϊκή ζώνη του ΠΟΥ το στρατηγικό σχέδιο για την ιλαρά για τα έτη 2010-2015 στοχεύει την επίτευξη και διατήρηση εμβολιαστικής κάλυψης στο 90%, τη μείωση των περιστατικών σε λιγότερα από 5 ανά εκατομμύριο πληθυσμού και τη μείωση της θνητότητας κατά 95% σε σχέση με το 2000. Η ιλαρά είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική οξεία ιογενής νόσος που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές ακόμη και το θάνατο. Παρά την εφαρμογή αποτελεσματικού και ασφαλούς εμβολίου δεν επετεύχθη ο στόχος του ΠΟΥ για εξάλειψη της νόσου από την Ευρώπη μέχρι το 2010. Αντίθετα το 2010 δηλώθηκαν στην Ευρώπη 30.367 κρούσματα ιλαράς από τα οποία τα 22.005 (25 θάνατοι) καταγράφηκαν στη Βουλγαρία και αρκετά στη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ισπανία. Στην Ελλάδα εκδηλώθηκε επιδημία ιλαράς που άρχισε μέσα στο 2005 και συνεχίστηκε το 2006 ενώ από το 2010 βρίσκεται και πάλι σε εξέλιξη επιδημία  που αριθμεί 149 κρούσματα το 2010 και 40 κρούσματα μέχρι το τέλος Ιουλίου 2011.
Ειδικότερα για την αντιμετώπιση της επιδημίας αυτής το Γραφείο νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό προβαίνει στην οργάνωση των παρακάτω δράσεων:
· Ενημέρωση των αρχών δημόσιας υγείας σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο (Υ.Υ.Κ.Α., Δ/νσεις Δημόσιας Υγείας και Μέριμνας των Περιφερειών), καθώς και του συνόλου του ιατρικού κόσμου στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα (μέσω των διοικήσεων μονάδων υγείας και ιατρικών συλλόγων) και αποστολή αναλυτικών οδηγιών για το χειρισμό – τη διερεύνηση και αντιμετώπιση – των κρουσμάτων και των τοπικών συρροών
· Επιτόπια διερεύνηση συρροής κρουσμάτων ιλαράς σε περιπτώσεις που αυτό κρίνεται απαραίτητο
· Συνεχή επικοινωνία με τις Δ/νσεις Δημόσιας Υγείας και Μέριμνας των Περιφερειών σε περιοχές με αυξημένη επίπτωση της νόσου, προκειμένου να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για τον έλεγχο και τον περιορισμό της επιδημίας
· Ενισχυμένη επιτήρηση της ιλαράς με τη συνεργασία του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Ιλαράς–Ερυθράς (Ελληνικό Ινστιτούτο Pasteur), με εβδομαδιαία τηλεφωνική επικοινωνία και ενεργητική αναζήτηση των κρουσμάτων ιλαράς που δεν έχουν δηλωθεί . Σε αυτό το πλαίσιο δόθηκαν οδηγίες στους επαγγελματίες υγείας για έγκαιρη λήψη και  αποστολή δειγμάτων με σκοπό την εργαστηριακή επιβεβαίωση και τυποποίηση του ιού στα κλινικά κρούσματα ιλαράς.
· Ενίσχυση της πρόληψης της νόσου με την εγρήγορση του ιατρικού κόσμου για έλεγχο και ολοκλήρωση της εμβολιαστικής κάλυψης του επίνοσου πληθυσμού (παιδιών, εφήβων και νεαρών ενηλίκων). Συνεργασία με το ΥΥΚΑ για την οργάνωση των παρεμβάσεων (εμβολιαστικών δράσεων σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου, όπως οι μετανάστες και οι αθίγγανοι)
· Ενημέρωση του ιατρικού κόσμου, του κοινού, των Ευρωπαϊκών και διεθνών φορέων δημόσιας υγείας για την επιδημία μέσω σχετικών εκθέσεων και δημοσιεύσεων.B. Ενημέρωση κοινού και επαγγελματιών υγείας για θέματα μετάδοσης και πρόληψης των VPD
– Απάντηση σε ερωτήματα μέσω τηλεφώνου
– Αποστολή εμπεριστατωμένων απαντήσεων σε ερωτήματα φορέων, οργανισμών, ιδρυμάτων κ.ά.Γ. Μελέτη εμβολιαστικής κάλυψης
Συμμετοχή στη διεξαγωγή μελέτης εμβολιαστικής κάλυψης προκειμένου να γίνει συστηματική καταγραφή της κατάστασης εμβολιασμού του παιδικού πληθυσμού της χώρας. Σκοπός των εκτιμήσεων που θα προκύψουν είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων για τον καθορισμό, την παρακολούθηση της εφαρμογής και την περιοδική αναπροσαρμογή των εθνικών στρατηγικών εμβολιασμού.

Δ. Επιστημονική υποστήριξη και συγγραφή οδηγιών σε περιπτώσεις παρεμβάσεων σε επιδημίες ή μεμονωμένα κρούσματα VPD

Ε. Σύγκλιση επιστημονικών επιτροπών πολιομυελίτιδας

Στ. Εκπροσώπηση σε διεθνείς οργανισμούς
Εκπροσώπηση της Ελλάδος στον Π.Ο.Υ. και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) για θέματα που αφορούν τα VPD με την αποστολή δεδομένων, απάντηση σε ερωτηματολόγια κλπ.

Ζ. Συμμετοχή στην ιστοσελίδα και στο Newsletter του ΚΕΕΛΠΝΟ


Προσωπικό και Στοιχεία Επικοινωνίας :

Πίπα Ευθαλία- Νοσηλεύτρια ΠΕ (Msc)
Βερναρδάκη Αλεξάνδρα-Διοικητικός ΠΕ (Msc)
Μαυραγάνης Παντελής-Διοικητικός ΤΕ
Κατσαούνος Παναγιώτης-Διοικητικός ΤΕ

Τηλέφωνα επικοινωνίας :

·         210-8899049

·         210-8899006

·         210-8899104

·         210-8899005

·         210-8899008

Fax :           210-8899103
Advertisements

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ VIDEO
ocean new optimize Τοπική Διαφήμιση
pap tsalafouti cake 1000x563px Τοπική Διαφήμιση

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Διαβάστε Επίσης

Back to top button