Κ. Π. Καβάφης, μια «στιχουργική συνομιλία» με μαθητές του 2ου Γυμνασίου Αγρινίου
Το παραινετικό ποίημα «Όσο μπορείς» του Κ Π. Καβάφη ανθολογείται στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ’ Γυμνασίου.
Η Δρ Μαρία Αγγέλη το δίδαξε στους μαθητές του 2ου Γυμνασίου Αγρινίου «Κοσμάς ο Αιτωλός».
Όσο μπορείς
Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κι εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική.
Ο Καβάφης αναγνωρίζει ότι πολλές φορές οι άνθρωποι παρά τις προσπάθειες δεν καταφέρνουν να «κάνουν» τη ζωή τους όπως τη θέλουν. Συχνά τα πράγματα εξελίσσονται διαφορετικά από τα όνειρα και τις επιθυμίες τους. Και τούτο για λόγους πέρα από τις δυνάμεις τους…
Ο ποιητής αποδέχεται αυτό που συμβαίνει. Οι άνθρωποι όμως μπορούν να διαχειριστούν την προσωπική τους ζωή. Γι’ αυτό επιχειρεί να συμβουλέψει τον κάθε αναγνώστη ως προς αυτό:
«… όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου…».
Ο ίδιος υπήρξε μετρημένος στις κοινωνικές επαφές και επιλεκτικός στους ανθρώπους με τους οποίους συναναστρεφόταν. Επίσης απέφευγε τις περιττές κοινωνικές εκδηλώσεις…
Κατά την ερμηνευτική προσέγγιση του ποιήματος γίνεται και δημιουργική συζήτηση στην τάξη. Οι μαθητές και μαθήτριες είπαν ότι μπορεί ένας νέος εκτός από τις περιττές συναναστροφές να προστατευτεί και από διάφορους κινδύνους της εποχής όπως: ναρκωτικά, αλκοόλ, σεξισμό, κακία κλπ.
Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος έδωσα ως άσκηση δημιουργικής γραφής στα παιδιά:
«Να γράψετε ένα ποίημα συμβουλευτικό προς φίλο ή φίλη σας προκειμένου να αντιμετωπίσει τους κινδύνους, όσο μπορεί…»
Ενδεικτικά δείγματα γραφής τους:
1.Όσο μπορείς
Είσαι νέος με όνειρα και ελπίδες
Όλη η ζωή είναι μπροστά σου
Ο κόσμος αυτός σου ανήκει
Προστάτεψε τη ζωή σου, όσο μπορείς
Μη χαραμίζεσαι με λάθος ανθρώπους
Που ο μόνος σκοπός τους είναι η εκμετάλλευση
Το εύκολο είναι να κατέβεις σκαλοπάτι
Στάσου όμως εσύ δυνατός!
Φυλάξου από τις παγίδες όσο μπορείς
Τα ναρκωτικά παραμονεύουν παντού
Σε κάθε γωνιά βρίσκονται φίλοι
Πασχίζοντας πάντα για το δικό σου «καλό»…
«Ένα τσιγάρο δεν είναι κάτι…»
Λένε πολλοί από αυτούς!
Αυτό όμως το τσιγάρο
Κρύβει κινδύνους πολλούς
«Πάμε μια βόλτα για ένα κρασάκι;»
Λένε οι φίλοι πολλές φορές
Μην παρασύρεσαι στον εθισμό
Ο εθισμός σε παραλύει
Τον εγκέφαλο σβήνει σιγά σιγά…
Εκεί έξω υπάρχουν θηρία
Που θέλουν το σώμα σου να εκμεταλλευτούν
Δικές τους ανάγκες να ικανοποιήσουν…
Μην προσφέρεις τον εαυτό σου
«cool» για αυτούς να μη γίνεις
Είναι παγίδα αυτό. Να προσέχεις!
Προστάτεψε μόνη το δικό σου κορμί
Μην χαραμίζεις λοιπόν τη ζωή σου
Σε ανούσια άτομα και ανούσιες πράξεις
Θέσε τα όρια στον εαυτό σου, όσο μπορείς
Αν δεν το κάνουν οι δικοί σου γονείς!
Ανθή Κοντού
II) Όσο μπορείς
Πολλούς κινδύνους θα συναντήσεις
Σ’ αυτή τη γεμάτη εμπόδια ζωή
Πολλές φορές στο δρόμο θα στραβοπατήσεις
Και ξανά ισορροπία θα πρέπει να βρεις.
Μα για να βγεις νικητής
Στης ζωής την αδιάκοπη πάλη
Ένα μονάχα προσπάθησε: όσο μπορείς
Δοκίμασε και κόπιασε να μην παρασυρθείς,
Να μη διστάσεις αν χρειαστεί
Κάποτε ένα «Όχι» να πεις
Στη γνώμη της παρέας ν’ αντιτεθείς
Δε γίνεται πάντα μ’ αυτή να συμφωνείς.
Όσο μπορείς μια δική σου πορεία
Να χαράξεις, μες στις πολλές όμοιες
Που εκεί έξω θα βρεις, έχε το θάρρος
Εσύ να διαφοροποιηθείς.
Σκουτέρη Θεοδώρα
III) «Όσο μπορείς»
Γύρω σου άνθρωποι πολλοί
γεμάτοι πάθη σε σπρώχνουν στην καταστροφή.
Και εσύ στη μέση προσπαθείς
με τα ιδανικά που έχεις να κρατηθείς!
Μέτρο χρειάζονται τα πάντα στη ζωή
και μάθε να αποφεύγεις την υπερβολή.
Με αξιοπρέπεια προχώρα
και μη φοβάσαι την ανηφόρα.
Προσπάθησε όσο μπορείς, και στο τέλος θα δεις,
θα ανταμειφθείς.
Δημήτρης Κουτσομπίνας, Θανάσης Σουλιώτης
IV) Όσο μπορείς
Έσύ που τη ζωή σου χαλάς
Κάνοντας καταχρήσεις
Τη μέρα σου άσκοπα περνάς
Δίχως να την αξιοποιήσεις.
Το κάπνισμα, το αλκοόλ σε τι σε ωφελούνε
Αντίθετα οι άνθρωποι προσπαθούν να απαλλαχθούνε
Τη ζωή σου μην την εξευτελίζεις έτσι
Γιατί είναι μοναδική και κανείς δε στην επιστρέφει.
Επειδή η ζωή είναι μικρή
Και οι καταχρήσεις τη βαραίνουν
Δημιούργησε στιγμές και αναμνήσεις
Για να την ομορφαίνουν.
Κάνε όνειρα και πραγματοποίησέ τα
Θα σου δώσουν μεγάλη χαρά
Κάνε και την πιο μικρή κατάχρηση να αποτελεί ανάμνηση.
Κατάκτησε το μεγαλείο της ζωής
Χωρίς άσχημες στιγμές και καταχρήσεις
Για να είσαι πάντα ευτυχής
Και ποτέ να μη νιώσεις μοναχός και ελλιπής.
Αρωνιάδα Έυαγγελία, Πάγια Λεονόρα
V) Όσο μπορείς
Όσο μπορείς κράτα τους φίλους σου κοντά,
Στο πλάι σου, μαζί σου.
Όσο μπορείς γίνε ανεξάρτητος και κοινωνικοποιήσου,
Πάτα στα πόδια σου, πάρε στα χέρια τη ζωή σου.
Όσο μπορείς ευγενικός κι ανεκτικός να είσαι,
Είναι αρετές που σπάνια θα συναντήσεις.
Όσο μπορείς να αγαπάς, να μη φθονείς
Και τον συνάνθρωπο σου όταν έχεις ανάγκη να καλείς.
Βαρεμένου Ειρήνη , Πασιά Δήμητρα-Ζωή
VI) Όσο μπορείς
Η ζωή είναι σαν ένας μεγάλος άθλος
με πολλές δοκιμασίες και αμέτρητα εμπόδια
κρίσιμες στιγμές και καλά και κακά …
Μπορεί πολλές φορές ο βίος να μη στα φέρει όπως τα θες εσύ,
μπορεί να σε στεναχωρήσει ή να σε πληγώσει πολύ
Τουλάχιστον προσπάθησε, όσο μπορείς, να τηρήσεις το εξής:
Μην παραδόσεις τα όπλα σου και μη λυγίσεις
γιατί είναι σαν να παραδέχεσαι ότι έχεις ηττηθεί
μην αφήσεις να σε καταλάβει η σκέψη αυτή.
Εσύ να προχωράς μπροστά, με το κεφάλι ψηλά!
Προσπάθησε να ξεχάσεις τις άσχημες στιγμές της ζωής
Ζήσε τη ζωή σου όπως την θέλεις εσύ,
τότε θα είσαι πραγματικά νικητής!
Σεραφείμ Σεφεριάδης
VII) Όσο μπορείς
Είσαι μια προσωπικότητα , κάτι ξεχωριστό
μην παρασύρεσαι από τον κάθε εχθρό.
Ζήσε τη ζωή σου έχοντας έναν σκοπό,
να κάνεις κάτι δημιουργικό…
Καθοδήγησε τον εαυτό σου στο σωστό
σκεπτόμενος πάντα το δικό σου καλό.
Τσούτσα Ασημίνα , Τσακανίκα Παναγιώτα
alfavita.gr
