Η κλιματική αλλαγή και οι πληγές της Ελλάδας

του Γιώργου Μαρκατάτου,

Αυτές τις μέρες η Ελλάδα μετρά σοβαρές πληγές από μαζικές και άνευ προηγουμένου πυρκαγιές που έχουν αποτεφρώσει ζωές και περιουσίες στο βασικό ιστό της χώρας. Και δεν έχουμε τελειώσει. Είναι πολλά τα σημεία που πρέπει να αναμοχλευτούν  για να δει κανείς πιο ζωντανά τι έγινε, τι γίνεται και τι πρόκειται να γίνει. Ο καθένας από εμάς έχει την άποψή του. Για ένα περίεργο και συγκυριακό λόγο αυτή τη δύσκολη στιγμή είναι ανοικτοί οι ουρανοί της ΕΕ μέσω της πλατφόρμας «Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης» που μπορεί να μπει ο μέσος Ευρωπαίος (και ο Έλληνας κατά συνέπεια) πολίτης στην  ηλεκτρονικού τύπου αυτή πλατφόρμα, ώστε να δώσει εκεί την προσωπική κατάθεσή του, για το πώς μπορεί να μειωθούν ή, και γιατί όχι, να εξαλειφθούν οι πληγές  στη δική του γειτονιά στο μέλλον. Στο κάτω – κάτω της γραφής δε μας έχουν απομείνει και πολλά περιθώρια από την ανικανότητα των εκάστοτε κυβερνώντων , από τότε που εμφανίστηκε το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.

Όπως λέει και το σχετικό κείμενο, «Το μέλλον είναι στα χέρια σου», όπου παραπέμπει σε ένα άλλο σλόγκαν «Κάνε τη φωνή σου να ακουστεί», υπάρχει μια ευκαιρία να πει κανείς την άποψή του, να εκφράσει την αντίθεσή του, να προτείνει πως βλέπει να πράγματα καθαρότερα. Αν δεν το κάνει και δεν το κάνουν πολλοί, θα εξακολουθήσουν οι λίγοι να παίρνουν αποφάσεις που αφορούν τους πολλούς και κανείς δε θα γνωρίζει τις επιπτώσεις που ακολουθούν, και να μετρά τις πληγές που δημιουργούνται.

Στην περίπτωση της κλιματικής αλλαγής, η κινούμενη αυτή άμμος δεν είναι συγχωροχάρτι κυβερνήσεων για ην έλλειψη μέτρων θεραπείας των κακώς κειμένων. Η ίδια η πολιτική της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή μπορεί να δεχτεί κριτικές και μάλιστα θεμελιώδεις. Κριτικές που θα την υποχρεώσουν

Σε ανασύνταξη.

Σε καλύτερη χρήση των πόρων.

Σε παρέμβαση όταν χρειάζεται για να υποδεικνύουν στις εθνικές κυβερνήσεις «κάνε αυτό, ειδάλλως θα έχεις αρνητικές επιπτώσεις, αν!».

Για να καταστεί δυνατή μια τέτοια αξιοποίηση των υφισταμένων μέσων και των πόρων που έχουν προικοδοτήσει τα μέσα αυτά, χρειάζεται η φωνή του καθενός μας.

Τι λέει η πολιτική  για τη δράση της ΕΕ «κλιματική αλλαγή»[1];

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι το σχέδιό μας για να κάνουμε την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης βιώσιμη, μετατρέποντας τις κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις σε ευκαιρίες και καθιστώντας τη μετάβαση δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς για όλους.

Η Πράσινη Συμφωνία είναι μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που επιδιώκει να μετατρέψει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία. Το μέλλον αυτό θα περιλαμβάνει:

• μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050
• οικονομική ανάπτυξη που έχει αποσυνδεθεί από τη χρήση των πόρων
• συμμετοχή όλων των ατόμων και των περιοχών στη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη και ανθεκτική κοινωνία.

Μεταξύ άλλων το σχέδιο της ΕΕ για την οικοδόμηση μιας πιο πράσινης και βιώσιμης Ευρώπη καλύπτει ένα ευρύ φάσμα τομέων και περιλαμβάνει στόχους όπως: προστασία της βιοποικιλότητας, εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος τροφίμων, ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, προώθηση των πράσινων επενδύσεων και ενδυνάμωση των βιομηχανιών για μια πράσινη μετάβαση, αμβλύνοντας ταυτόχρονα τον κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο της μετάβασης για τους εργαζομένους[2].

Εδώ είναι όλο το ζητούμενο. Όταν έρχονται ισχυρές και καταστροφικές πυρκαγιές που δοκιμάζουν και δημιουργούν χάσματα στην κοινωνία από τις τρομακτικές και εφιαλτικές καταστροφές αναρωτιέται κανείς πόσο σημαντική μπορεί να είναι η βιοποικιλότητα, ή τι παραπάνω να φοβηθεί κανείς από τα φαινόμενα της επαπειλούμενης ξηρασίας.

Εδώ ακριβώς μπαίνει και το θέμα της συμμετοχής, με την ευκαιρία που μας δίνεται, στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, όπου το ελάχιστο που θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει είναι η δημιουργία για τη δημιουργία μιας Ομάδας κρούσης (Task force?) μιας μόνιμης υπηρεσίας παρέμβασης στις περιπτώσεις όπου έχει παρατηρηθεί μόνιμη και διαρκής ολιγωρία στους εθνικούς μηχανισμούς προστασίας της ζωής και της περιουσίας των κατοίκων της. Όπως ακριβώς αυτό που συμβαίνει σε πολλές χώρες και στη χώρα μας, όπου δεν προλαβαίνουμε να μετρούμε καταστροφές και νεκρούς.

Και ας μην ξεχνούμε ότι όταν παραδίδονται στην πυρά εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δασών καλλιεργημένης γης, οικιών, πάρκων σχολείων, νοσοκομείων και άλλων υποδομών, οι πληγές μεν αφορούν το συγκεκριμένο κράτος μέλος, οι στατιστικές όμως δείχνουν την επέκταση της φτώχειας.

Βέβαια, το θέμα που θίξαμε στο σημείωμά μας αυτό είναι θέμα που θα έπρεπε η κυβέρνηση να έχει ήδη εξετάσει και να του δώσει την ανάλογη σημασία για την ανάληψη δράσεων που θα στόχευαν ακριβώς τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης.

[1] https://futureu.europa.eu/processes/GreenDeal

[2] https://www.europarl.europa.eu/news/el/headlines/priorities/klimatiki-allagi/20180703STO07129/pos-katapolema-i-ee-tin-klimatiki-allagi