«Φιλάδελφος ελληνικός λόγος»

Στο Γραφείο της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσολογγίου με επισκέφθηκε μια ημέρα ο μηχανικός Νίκος Κανίνιας, υιός του Σπυρίδωνος Κανίνια, γνωστού Εισαγγελικού Λειτουργού, που καταγόταν από το Μεσολόγγι και έφθασε μέχρι τον βαθμό του Αντιεισαγγελέως του Αρείου Πάγου -ήδη έχει αποβιώσει- και μου ενεχείρισε δύο επιστολές, μια του πατέρα του Σπύρου Κανίνια προς τον Μητροπολίτη Εδέσσης Καλλίνικο, και άλλη του Καλλινίκου στον Κανίνια.

Αφορμή των δύο επιστολών ήταν ότι ο υιός του Εισαγγελέως, Νίκος Κανίνιας, σε εφηβική ηλικία μαζί με τον ανεψιό από αδελφό του Μητροπολίτου, ήδη αγίου, Καλλινίκου, είχαν φιλοξενηθή για λίγες ημέρες στην Έδεσσα το έτος 1973, και μάλιστα στην Ιερά Μητρόπολη, και συμμετείχαν σε όλες τις Ιερές Ακολουθίες της Εκκλησίας μας. Τους ενθυμούμαι πολύ καλά, γιατί την περίοδο εκείνη ήμουν ήδη Κληρικός και έμενα, όπως πάντοτε, στην Ιερά Μητρόπολη μαζί με τον Γέροντά μου άγιο Καλλίνικο.

Όταν, λοιπόν, ο νεαρός Νίκος επέστρεψε στο σπίτι του διηγήθηκε στον πατέρα του τις εντυπώσεις του από την ζωή του στην Έδεσσα, και στην Ιερά Μητρόπολη, και εκείνος έγραψε επιστολή για να ευχαριστήση τον άγιο Καλλίνικο, τον «αρχαίον φίλον» του, από τότε που ζούσαν στο Μεσολόγγι. Στην συνέχεια ο Μητροπολίτης Καλλίνικος απήντησε στον «κράτιστον Σπυρίδωνα», «αρχαίον φίλον» του.

Διαβάζοντας κανείς τις δύο αυτές επιστολές θαυμάζει την αρίστη χρήση της ελληνικής γλώσσης των δύο, την αγάπη μεταξύ τους, την ελληνική και χριστιανική παράδοση που τους διέκρινε, τα φιλάδελφα αισθήματά τους.

Θα παραθέσω και τις δύο αυτούσιες και ιδιόχειρες αυτές επιστολές ως υπόδειγμα λόγου, ευπρέπειας, ευγένειας και πλουσίων αισθημάτων.

1. Επιστολή Εισαγγελέως Σπύρου Κανίνια
Σπυρίδων, αρχαίος φίλος
τω Σεβασμιωτάτω Μητροπολίτη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας
κυρίω Κ α λ λ ι ν ι κ ω.

Χαράς μεγάλης και φαιδρών αυχημάτων εγένου μοι πρόξενος, Σεβασμιώτατε, εξ αιτίας της προσφάτως παρασχεθείσης τω εμώ υιώ Νικολάω ( συν τω εξαδέλφω αυτού και ανιψιώ Υμών τε και ημών Γεωργίω) εν αυτώ τω μεγάρω της ιεράς Μητροπόλεως, μακροημέρου τε και πλουσίας φιλοξενίας. Πλουσίας δε λέγων, ου μόνον τα υλικά αινίττομαι αγαθά, αλλά πολλώ μάλλον τα πνευματικά θεωρώ δωρήματα, όσα η Ση αγαθότης αμφοτέροις τοις παισίν επεδαψέλευσε. Τι γαρ όφελος, ει η φιλοξενία είη τοιαύτης βρώσεως και πόσεως και οποιαστινοσούν οσπητικής ύλης, άμοιρος δε πνευματικής τροφής τε και τρυφής;

Νυν δε, εκ της (και εις τα μητροπολιτικά δώματα συνήθους) νεωτερικής μηχανής του τηλεφώνου – ώτινι το ούς εκάστοτε άσμενος προσήλουν – Εδεσσήθεν συχνώς της τε Υμετέρας και της των παίδων φωνής ακήκοα γηθοσύνως διηγουμένης ( και ήδη ενταύθα αφικόμενοι οι παίδες ου παύονται διηγούμενοι), περί των ως είρηται πνευματικών προσφορών• ήγουν περί της αυτών μεθ’ Υμών, του επί συνέσει και ευσταθεία και τη εν παντί ακριβεία μεμαρτυρημένου, καθ’ ημέραν αναστροφής• έτι δε και περί ευχαρίστων εκδρομών εις χωρία και κώμας της Υμετέρας επισκοπικής περιοχής και συναφών τερπνών «ρεμβασμών δεκαπενταυγούστου», καθώς ο εν μακαριστοίς Παπαδιαμάντης γέγραφε• προς δε τούτοις και περί ευκαίρων ακροάσεων ιερών ακολουθιών και δη και κατανυκτικών παρακλήσεων και παρ’ αυτών των παίδων προθύμου αναγνώσεως εξαψάλμων και αποδείπνων, ως και περί ετέρων ευσεβών εντεύξεων -ω καλών θημωνία!

Εκ της ουτωσί γενομένης των καλών τούτων αμέσου βιώσεως, είθε οι παίδες ούτοι αμφότεροι, τα της υγιούς πνευματικής ζωής διαγνόντες και εν τω μέλλοντι χρόνω υπό της γλυκείας τούτων αναμνήσεως οιονεί θιγόμενοι, ως πλείστης αξιωθείεν προκοπής και επιδόσεως εν τω χριστιανικώ βίω, ώστε τούτους τελείους άνδρας γενέσθαι, προς παν έργον αγαθόν απηρτισμένους.

Της Υμετέρας Σεβασμιότητος μετ’ ευλαβείας ασπαζόμενος την δεξιάν, συν τη εμή συζύγω Ευαγγελία και τη θυγατρί Εριφύλη, τας θεοπειθείς Υμών ευχάς απεκδέχομαι

Σπυρίδων

Έγραφον εν Κυψέλη Αθηνών, τη κθ’ Αυγούστου σωτ. έτους αωογ΄

2. Επιστολή αγίου Καλλινίκου
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΕΔΕΣΣΗΣ ΠΕΛΛΗΣ ΚΑΙ ΑΛΜΩΠΙΑΣ Εν Εδέσση τη ιγ΄ Νοεμβρίου απογ΄

ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ

Ελέω Θεού Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης τε και Αλμωπίας

ΣΠΥΡΙΔΩΝΙ, αρχαίω φίλω,

Αρχαία μεν, κράτιστε Σπυρίδων, αρχαία η ημών φιλία.

Έναγχος δε η του σου υιού Νικολάου μετά του αυτού εξαδέλφου και ανεψιού ημών Γεωργίου εν τω καθ’ ημάς ιερώ Επισκοπείω διαμονή ωσανεί καινήν ταύτην απειργάσατο. Ορών γαρ υιόν τω πατρί κατ’ αρετήν αμιλλώμενον, ηδόμην μεν μέγα και έχαιρον, της δε μετά σου εμιμνησκόμην πάλαι αναστροφής. Οίας δε μοι χαράς πρόξενος γέγονε μετά ταύτα η ση προς με επιστολή, ουχ οίόν τε γράψαι. Εφ’ οις γαρ εγώ τον Θεόν ήνουν, συ επ’ αυτοίς μοι ευχαριστείς. Πότερον ούν• προσδέξασθαι ευγνωμοσύνης φωνήν ή αντευγνωμονήσαι με δεί, ότι το σον επιστεύθης μοι τέκνον, καν επί μικρόν; Ει γαρ το ιερόν επισκοπείον τοις πάσιν εις ξενίαν ηνέωκται, οπόσω μάλλον τοις εμοί φιλτάτοις. Ότι πάντες μεν οι Χριστιανοί του Κυριακού εσμεν σώματος μέλη απανταχού της γης διεσπαρμένοι, και τοις μεν σώμασιν αλλήλων διεστηκότες, τω δε Πνεύματι τω Αγίω εις εν ηνωμένοι. Εν δε τη παγκοίνω ταύτη ενώσει, της φιλίας οι σύνδεσμοι και ετέρας ενότητος το μέγεθος δηλούσι. Η ούν μετά φίλων και των τέκνων αυτών αναστροφή μεγίστην ημίν χαράν εμποιεί.

Έτι δε, τι ήδιον τη εμή διακονία αλλ’ ή νεωτέροις με τον πρεσβύτερον ομιλείν και τον νούν αυτών επί τα κρείσσω και εν ουρανοίς πειράσθαι ανάγειν, την δε αυτών προθυμίαν και πίστιν οράν ως ελπίδα ημερών αγαθών ούσαν τω ημών χριστωνύμω λαώ;

Επί τούτοις άπασιν ευχαριστών τω Κυρίω και τη ση αγάπη, ασπάζομαί σε εν Χριστώ και εκ βάθους καρδίας εύχομαί σοι, συν τη συζύγω και τοις τέκνοις σου, πάσαν δόσιν αγαθήν και παν δώρημα τέλειον, άνωθεν καταβαίνον εκ του Πατρός των φώτων.

Ο Εδέσσης Πέλλης, Αλμωπίας Καλλίνικος

* * *

ΟΙ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΣΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Επιστολή Εισαγγελέως Σπύρου Κανίνια 29 Αυγούστου 1973