Δυτική Ελλάδα

Εγκλουβή: Το πιο ορεινό χωριό της Λευκάδας, στο κέντρο του νησιού

koi-egklouvi-lefkadaΓια το πως πήρε το όνομα του δεν υπάρχουν στοιχεία, ωστόσο ίσως η ονομασία του να οφείλεται στο ότι το χωριό είναι «εγκλωβισμένο», ανάμεσα στους ορεινούς όγκους του Πύργου και της Ελάτης (στα νότια), του Άη Λια (στα βόρεια), τα υψώματα Σελάκια (στα ανατολικά) και το ύψωμα του οροπεδίου του Άγιου Δονάτου (στα δυτικά). Πρόκειται για ένα αθέατο χωριό.

Η περιφέρεια του χωριού απλώνεται σε όλο το οροπέδιο και τα σύνορα της φτάνουν τα όρια των Χορτάτων και της Εξάνθειας δυτικά, της Καρυάς στα βόρεια, των Πλατυστόμων και της Βαυκερής ανατολικά και του Αγίου Ηλία νότια.


Θεωρείται από τα παλαιότερα χωριά του νησιού.

DSC_0322

Το χωριό υπήρχε ήδη από τα τέλη του 15ου αιώνα που πάτησαν οι Τούρκοι το νησί, και σύμφωνα με την παράδοση δεν ήρθαν ποτέ στην Εγκλουβή, «γιατί η Εγκλουβή είναι κλουβί». Αμέσως μετά την κατάκτηση του νησιού το 1479, έγινε για φορολογικούς λόγους καταμέτρηση των κατοίκων. Σε αυτές φαίνεται η Εγκλουβή να είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Λευκάδας με 84 φορολογήσιμες οικογένειες στα τέλη του 15ου αιώνα (κατάστιχο 1530/31) και 100 στις αρχές του 16ου (κατάστιχο 1641/42).

Επίσης αναφέρονται επιδρομές Αλβανών στα 1378-1385 και Τούρκων το 1479, σε παλαιότερο ίσως μικροοικισμό της περιοχής. Γι΄ αυτό το λόγο άλλωστε διατηρούνταν φυλάκιο με πολεμίστρες στη θέση Κόνισμα, Άγιοι Ανάργυροι, όπου φύλαγαν οι κάτοικοι βάρδιες.

(Ως παλαιότερος της Εγκλουβής οικισμός αναφέρεται το Παλαιοχώρι, 2,5 χμ περίπου νότια του σημερινού χωριού. Ήταν αθέατος από τη θάλασσα για τον φόβο των πειρατών. Περιστοιχίζεται από το Χαλασμένο Βουνί νότια, από τον Επάνω και Κάτω Πύργο ανατολικά, από την κορυφογραμμή πάνω από την πηγή της Κόϊτσας, Αργιάς Αλώνι βόρεια και άλλους χαμηλότερους λοφίσκους δυτικά. Παλιότερα υπήρχαν στην περιοχή αμπέλια, σήμερα έχει χωράφια. Στην τοποθεσία έχουν βρεθεί θραύσματα από κεραμίδια και πήλινα σκεύη, ένας τάφος κ.α. Η ίδια ονομασία υπάρχει και στο Νιοχώρι, στην Εξάνθεια (Παλιό Χωριό)).

DSC_0304

Επίσης υπάρχουν σημεία στην ευρύτερη περιοχή του οροπεδίου που ευρήματα μαρτυρούν ότι έχουν κατοικηθεί. Πρόκειται για τις τοποθεσίες Λιθανόφλι, Μαγειριό και Θυρίδα.

Η Εγκλουβή αναφέρεται σε πωλητήριο χωραφιού στα 1615 που ο παπα-Συμεών της Κόκκινης Εκκλησιάς αγόρασε από τον Φράγκο Καλύβα από την Εγκλουβή, για 40 πρόβατα και 20 γίδια, ενώ αναφέρεται και στη διαθήκη του ιερομόναχου Συμεών Κονιδάρη του Αγίου Δημητρίου της Γράβας το 1626, που την υπογράφει ως μάρτυρας ο παπά Ιάκωβος Γληγόρης από την Εγκλουβή καθώς και στο πωλητήριο ενός χωραφιού κάποιου Θοδωρή Περδικάρη, της 8ης Νοεμβρίου του 1655. Eπίσης συναντάται σε πολλά μεταγενέστερα προικοσύμφωνα, πωλητήρια και διαθήκες με το όνομα «Ενκλουβή». Στον χάρτη του Coronelli (1687), υπάρχει μια μεγάλης έκτασης περιφέρεια με το όνομα Englouvis, διακρίνονται τα χαρακτηριστικά κουτάκια με την ίδια ονομασία, που υποδεικνύουν το χωριό και αναφέρεται και ο Άγιος Δονάτος (S. Donato).

DSC_0308

Στο χωριό ιδρύθηκε η πρώτη Αγροτική Ένωση το 1930 (που αποτελούσε μονάδα του Πανελλήνιου Κινήματος Αγροτικών Ενώσεων και μια από τις τρεις καλύτερες ενώσεις της Ελλάδας μαζί με τα Αμπελάκια και το Μεταλλικό), με σκοπό την γεωργική πολιτική των κατοίκων και την επίλυση των προβλημάτων τους. Οι Εγκουβισάνοι, προοδευτικοί και πρωτοπόροι στους αγώνες κατά του κατεστημένου πολιτικού καθεστώτος, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις επιτυχίες του αγροτικού κινήματος στη Λευκάδα και υπήρξαν και πρωτεργάτες στην ίδρυση του ΤΑΟΛ το 1915. Το χωριό επίσης είναι γνωστό και ως «Μικρή Μόσχα» γιατί το ΚΚΕ αποτελούσε εκεί μεγάλη δύναμη σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις.

Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια της γνωστής φακής στα χωράφια του οροπεδίου του Αγίου Δονάτου, αλλά και με άλλες αγροτικές και κτηνοτροφικές  εργασίες.

DSC_0702

Χαρακτηριστικό του οροπεδίου, ιδιαίτερα στην περιοχή γύρω από το εκκλησάκι του Αγίου Δονάτου, είναι οι Βόλτοι. Πρόκειται για λιθόχτιστες θολωτές καλύβες που χρησιμοποιούνταν από τους κατοίκους κυρίως τους θερινούς μήνες και χτίστηκαν από την εποχή της Ενετοκρατίας – Αγγλοκρατίας. Επίσης στο οροπέδιο και στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν πολλά αλώνια και πολλά πηγάδια.

Κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου, παραμονή της γιορτής του Αγίου Δονάτου, διοργανώνεται από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Εγκλουβής, γιορτή της φακής, που την επισκέπτεται πλήθος κόσμου από όλο το νησί, με κύριο έδεσμα το νόστιμό όσπριο και γλέντι που κρατάει ώρες.

Κείμενο – Φωτογραφίες: Χρυσούλα Σκλαβενίτη

DSC_0350

Πηγές:

Π.Γ. Ροντογιάννης, ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΛΕΥΚΑΔΟΣ, Τόμος Α΄ ΕΛΜ, Αθήνα 2006

Μιλτιάδης Δ. Κακλαμάνης, «Εγκλουβή Λαογραφικά, κοινωνικά, εκπαιδευτικά και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κατοίκων της» εκδ. Γρηγόρη ΑΘήνα 2005

 

Οι Οθωμανικές πηγές για τη νεώτερη ιστορία της Λευκάδας (επιμέλεια Ηλίας Κολοβός), Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης – 2013

http://www.mylefkada.gr/

Advertisements

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ VIDEO
aluxal web banner new logo Τοπική Διαφήμιση
tsiknas600x338 Τοπική Διαφήμιση

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Διαβάστε Επίσης

Back to top button