Οι διαβητικοί στην Ελλάδα χάνουν όραση από άγνοια και όχι από τη νόσο τους
Γράφει ο Γρηγόριος Τζάμος*
Ο διαβήτης σαν μια σύγχρονη επιδημία έχει καταστεί σαφές πως για να αντιμετωπίστει αποτελεσματικά χρειάζεται πρώτα από όλα γνώση του προβλήματος.
Τα κόστη θεραπείας και αποκατάστασης των επιπλοκών του για το δημόσιο σύστημα υγείας διογκώνονται διαρκώς και οι επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ασθενών και το κοινωνικό κόστος λόγω αδυναμίας εργασίας, αναπηρίας, πρόωρης συνταξιοδότησης και νοσηρότηταςείναι πολύ πιο σύνθετα προβλήματα.
Δυστυχώς στη χώρα μας δε διαθέτουμε ένα εθνικό πρόγραμμα διαλογής (screening) των οφθαλμολογικών εκδηλώσεων της νόσου, με συνέπεια να μην μπορεί να εφαρμοστεί αποτελεσματικά η πρόληψη των οφθαλμολογικών επιπλοκών του διαβήτη.
Καμπάνιες ενημέρωσης και ευαίσθητοποίησης του κόσμου επίσης λείπουν και η κατάληξη όλων αυτών είναι οι ασθενείς να έχουν μη αναστρέψιμη απώλεια όρασης λόγω άγνοιας.
Σε αντιδιαστολή, το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτει ένα ευρύ δίκτυ ασφαλείας με οφθαλμολογικήεξέταση ολων των διαβητικών ασθενών άνω των 13 ετών, άμεσα, μετά την διάγνωση της νόσου. Το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της απώλειας όρασης, σε ένα πληθυσμό ασθενών εργασιακά ενεργό μάλιστα, είναι ανυπολόγιστο.
Μία έγκαιρη εξέταση μπορεί να στάδιοποιήσει τη νόσο, να οδηγήσει στην εξατομίκευμενη παρακολούθηση και θεραπεία και σε πρόληψη και αντιμετώπιση της απώλειας όρασης. Στη”φαρέτρα” μας έχουμε πολύ αποτελεσματικέςθεραπείες με την εφαρμογή του Argon Laser και των ενδοϋαλοειδικών εγχύσεων αντιαγγειογενετικών παραγόντων και στεροειδών.
Ο χρόνος της αρχικής εξέτασης πρέπει να είναι άμεσα μετά τη διάγνωση της νόσου. Υπάρχει η παρανόηση μεταξύ των ασθενών ότι πρέπει να επισκεφθούν τον ειδικό οφθαλμίατρο μόλις πέσει η όραση ή η απόδοση της μειωμένης όρασης σε λάθος γυαλιά.
Δυστυχώς όταν πέσει η όραση η νόσος είναι ήδη αρκετά προχωρημένη και σε πολλές περιπτώσεις μη αναστρέψιμη. Η προληπτική εξέταση είναι το στοιχείο – κλειδί για να αποφευχθεί αυτό το σενάριο.
Η ελάττωση της όρασης οφείλεται σε παθολογικά αιτία του oφθαλμού (ιατρικά) και όχι σε λάθος γυαλιά (διαθλαστικά αίτια) μέχρι αποδείξεως του εναντίου.
Αυτές τις δύο αρχές οφείλει να έχει στο μυαλό του ο ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη και ο θεράπων παθολόγος του, ώστε να μπορέσουμε να δούμε μια αλλαγή νοοτροπίας που είναι απαραίτητη για να καλύψει το κενό της πρόληψης από την πλευρά της πολιτείας μέσω του δημοσίου συστήματος υγείας.
Τα οφέλη της μεταστροφής του κλίματος από την τρέχουσα άγνοια στην συνειδητοποιημενη, ενεργή πρόληψη της οφθαλμικής νόσου των διαβητικών τόσο σε ατομικό επίπεδο ποιότητας ζωής όσο και ευρύτερο κοινωνικό οικονομικό επίπεδο είναι αυταπόδεικτα.
Το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασίλειου είναι οδηγός και η ανεπάρκεια μας σα χώρα να εντοπίσουμε το πρόβλημα ή αιτία που τόσοι συμπολίτες μας οδηγούνται στην τύφλωση που θα μπορούσε να αποτραπεί. Αυτή η σκέψη πρέπει να μας ενοχλεί και να μας κινητοποιεί όλους να ενημερωνόμαστε και να ενημερώνουμε.
*MD, PGD, FEBO
Χειρουργός Οφθαλμιατρος
Επιμελητής νοσ. Hairmyres, Glasgow, UK
